Vai trò của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong quá trình giải quyết án hành chính

Thứ sáu - 03/10/2025 05:47
Trong hoạt động giải quyết các vụ việc tại Tòa án, yêu cầu của đương sự là cơ sở để Tòa án thụ lý và giải quyết vụ án hành chính - thể hiện mục đích bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người khởi kiện đối với các quyết định hành chính, hành vi hành chính bị tố cáo, và định hướng cho toàn bộ quá trình tố tụng. Công văn số 207/TANDTC-PC ngày 30/10/2024 của Toà án nhân dân tối cao (TANDTC) hướng dẫn, giải đáp vướng mắc trong việc có hay không chấp nhận yêu cầu của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án hành chính.
Vai trò của người có quyền lơi, nghĩa vụ liên quan trong quá trình giải quyết án hành chính
Vai trò của người có quyền lơi, nghĩa vụ liên quan trong quá trình giải quyết án hành chính
Mục lục

1. Yêu cầu độc lập của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan

Tình huống: Quyền đưa ra yêu cầu độc lập của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan được tính đến thời điểm Tòa án mở phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và đối thoại lần đầu tiên hay bất kỳ lần nào khác?

Vấn đề cần giải quyết: Xác định thời điểm kết thúc thời hạn người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan được đưa ra yêu cầu độc lập

Hướng dẫn của TANDTC như sau:

Khoản 2 Điều 129 Luật Tố tụng hành chính quy định:

“Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có quyền đưa ra yêu cầu độc lập đến thời điểm mở phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và đối thoại.”

Luật Tố tụng hành chính không quy định cụ thể về việc phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và đối thoại chỉ được tổ chức một lần hay nhiều lần.

Khoản 1 Điều 9 Luật Tố tụng hành chính quy định:

“Các đương sự có quyền và nghĩa vụ chủ động thu thập, giao nộp tài liệu, chứng cứ cho Tòa án và chứng minh yêu cầu của mình là có căn cứ và hợp pháp”.

Khoản 4 Điều 83 Luật Tố tụng hành chính quy định:

“Thời gian giao nộp tài liệu, chứng cứ do Thẩm phán được phân công giải quyết vụ án ấn định nhưng không được quá thời hạn chuẩn bị xét xử theo thủ tục sơ thẩm quy định tại Điều 130 của Luật này.”

Trường hợp Tòa án đã tổ chức phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và đối thoại nhưng sau đó (trong thời hạn chuẩn bị xét xử) đương sự mới cung cấp được chứng cứ mới cho Tòa án thì Tòa án có thể tổ chức phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai chứng cứ và đối thoại (trước khi đưa vụ án ra xét xử). Vì vậy, quyền đưa ra yêu cầu độc lập của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan được tính đến thời điểm Tòa án mở phiên họp kiểm tra việc giao nộp, tiếp cận, công khai và đối thoại trong thời hạn chuẩn bị xét xử.

>>Tham khảo thêm: Luật sư giải quyết vụ án hành chính

2. Yêu cầu áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời đối với người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan

Tình huống: Đương sự yêu cầu Tòa án áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời (BPKCTT) đối với người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan là cấm chuyển dịch quyền về tài sản theo quy định tại khoản 3 Điều 68 Luật Tố tụng hành chính. Trường hợp này Tòa án chấp nhận hay không chấp nhận?

Vấn đề cần giải quyết: Tòa án có thẩm quyền áp dụng BPKCTT "Cấm chuyển dịch quyền về tài sản" đối với người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong vụ án hành chính theo yêu cầu của đương sự hay không.

Hướng dẫn của TANDTC như sau:

Điều 71 Luật Tố tụng hành chính quy định:

“Cấm hoặc buộc thực hiện hành vi nhất định được áp dụng nếu trong quá trình giải quyết vụ án có căn cứ cho rằng đương sự thực hiện hoặc không thực hiện hành vi nhất định làm ảnh hưởng đến việc giải quyết vụ án hoặc quyền, lợi ích hợp pháp của người khác có liên quan trong vụ án đang được Tòa án giải quyết.”

Mặc dù Luật Tố tụng hành chính quy định trình tự thủ tục nhằm giải quyết các khiếu kiện liên quan đến hoạt động quản lý hành chính nhà nước mà không điều chỉnh việc giải quyết các tranh chấp dân sự, tuy nhiên, việc người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan thực hiện hành vi chuyển dịch quyền về tài sản cho người khác sẽ ảnh hưởng đến quyền và lợi ích hợp pháp của người khởi kiện, ảnh hưởng đến việc giải quyết vụ án. Vì vậy, Tòa án có thể áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời cấm thực hiện hành vi chuyển dịch quyền về tài sản cho người khác theo quy định tại khoản 3 Điều 68 Luật Tố tụng hành chính.

3. Yêu cầu huỷ quyết định hành chính và yêu cầu tuyên bố hành vi ban hành là trái pháp luật

Tình huống: Đương sự có thể yêu cầu hủy quyết định hành chính và tuyên bố hành vi ban hành quyết định hành chính đó là trái pháp luật trong cùng vụ án hành chính hay không?

Vấn đề cần giải quyết: Đương sự có thể đồng thời yêu cầu Tòa án hủy quyết định hành chính và tuyên bố hành vi ban hành quyết định đó là trái pháp luật trong cùng một vụ án hành chính hay không.

Hướng dẫn của TANDTC như sau:

Khoản 3 Điều 191 Luật Tố tụng hành chính quy định:

“3. Khi nghị án, Hội đồng xét xử chỉ được căn cứ vào tài liệu, chứng cứ đã được kiểm tra, xem xét tại phiên tòa, kết quả việc tranh tụng tại phiên tòa, ý kiến của Kiểm sát viên, các quy định của pháp luật và nghiên cứu, áp dụng án lệ hành chính (nếu có) liên quan để quyết định về các vấn đề sau đây:

a) Tính hợp pháp và có căn cứ về hình thức, nội dung của quyết định hành chính hoặc việc thực hiện hành vi hành chính bị khởi kiện;

b) Tính hợp pháp về thẩm quyền, trình tự, thủ tục ban hành quyết định hành chính hoặc việc thực hiện hành vi hành chính;….”

Nội dung Tòa án cần xem xét khi giải quyết yêu cầu hủy quyết định hành chính và yêu cầu tuyên bố hành vi ban hành quyết định hành chính đó là trái pháp luật là trùng nhau. Về bản chất, việc Tòa án xác định quyết định hành chính đó có hợp pháp hay không đã bao hàm cả việc xem xét hành vi ban hành quyết định hành chính đó có trái pháp luật hay không. Do đó, nếu đương sự vừa yêu cầu hủy quyết định hành chính, vừa yêu cầu tuyên bố hành vi ban hành quyết định hành chính đó là trái pháp luật thì Tòa án chỉ giải quyết đối với yêu cầu hủy quyết định hành chính và nêu rõ trong phần nhận định của bản án nội dung hai yêu cầu nêu trên của đương sự thực chất chỉ là yêu cầu hủy quyết định hành chính.

>>Tham khảo thêm: Tư vấn điều kiện khởi kiện vụ án hành chính

 

Chuyên đề trên đây là chia sẻ của chúng tôi về vấn đề Vai trò của người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan trong quá trình giải quyết án hành chính nhằm hỗ trợ người đọc có thêm kiến thức về pháp luật, không nhằm mục đích thương mại. Các thông tin trong chuyên đề Vai trò của người có quyền lơi, nghĩa vụ liên quan trong quá trình giải quyết án hành chính chỉ là quan điểm cá nhân người viết, người đọc chỉ tham khảo. Chúng tôi đề nghị Quý Khách hàng nên tham khảo ý kiến chuyên môn từ Luật sư của chúng tôi đối với các vấn đề cụ thể. Các yêu cầu giải đáp thắc mắc hãy liên hệ trực tiếp với Văn phòng của chúng tôi theo địa chỉ phía trên hoặc liên hệ qua Hotline: 0978845617, Email: info@luatsuhcm.com.

 

Tác giả: Thảo Phan Kim

Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá

Chat Facebook
Chat Zalo
0978845617
Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây