Khởi kiện công nhận quyền cha, mẹ

Theo các quy định về quyền nhận cha mẹ con và thẩm quyền đăng ký nhận cha mẹ con theo Luật Hôn nhân và gia đình 2014 và Luật Hộ tịch 2014.

1. Quyền nhận cha mẹ con

Quyền nhận cha mẹ con là một trong những quyền nhân thân quan trọng, liên quan trực tiếp đến quan hệ huyết thống giữa các thành viên trong gia đình.

a) Quyền nhận cha, mẹ

Con có quyền nhận cha, mẹ của mình, kể cả khi cha, mẹ đã chết.

• Điều này thể hiện sự tôn trọng quyền nhân thân của con, nhằm đảm bảo con được xác định quan hệ huyết thống với cha mẹ ngay cả khi cha, mẹ không còn sống.
• Việc xác nhận quan hệ cha mẹ - con có thể được thực hiện thông qua xét nghiệm ADN, chứng cứ pháp lý hoặc các tài liệu khác.

Con đã thành niên nhận cha không cần sự đồng ý của mẹ; nhận mẹ không cần sự đồng ý của cha.

• Điều này giúp người con có thể thực hiện quyền của mình một cách độc lập, không bị ảnh hưởng bởi ý chí của bên còn lại.
• Đảm bảo quyền lợi của con trong trường hợp có tranh chấp giữa cha mẹ hoặc các bên liên quan.

b) Quyền nhận con

Cha, mẹ có quyền nhận con, kể cả khi con đã chết.

• Đây là quyền pháp lý quan trọng, giúp cha mẹ có thể thực hiện nghĩa vụ và trách nhiệm của mình đối với con cái, kể cả khi con đã mất.
• Trong nhiều trường hợp, điều này giúp giải quyết các vấn đề về nhân thân, tài sản, quyền thừa kế, thờ cúng, hoặc đơn giản là nhu cầu xác nhận quan hệ huyết thống.

Trường hợp người đang có vợ, chồng mà nhận con thì không cần sự đồng ý của người kia.

• Quy định này tránh việc người vợ hoặc chồng có thể ngăn cản quyền nhận con của đối phương, đảm bảo quyền lợi hợp pháp của người nhận con.
• Tuy nhiên, trong thực tế, nếu việc nhận con ảnh hưởng đến tài sản chung hoặc quyền lợi của gia đình, có thể phát sinh tranh chấp.

2. Thẩm quyền đăng ký nhận cha mẹ con

Việc xác định thẩm quyền đăng ký nhận cha mẹ con giúp quá trình công nhận quan hệ huyết thống được thực hiện đúng pháp luật, tránh tranh chấp hoặc sai sót trong quản lý hộ tịch.

a) Thẩm quyền của UBND cấp xã

• UBND cấp xã nơi cư trú của người nhận hoặc người được nhận là cha, mẹ, con thực hiện đăng ký nhận cha, mẹ, con.
• Đây là thẩm quyền phổ biến nhất, áp dụng đối với các trường hợp công dân Việt Nam nhận cha, mẹ, con với nhau khi cả hai bên đều cư trú trong nước.

b) Thẩm quyền của UBND cấp huyện

UBND cấp huyện có thẩm quyền đối với các trường hợp đặc biệt liên quan đến yếu tố nước ngoài, bao gồm:

• Công dân Việt Nam với người nước ngoài.
• Công dân Việt Nam cư trú trong nước với công dân Việt Nam định cư ở nước ngoài.
• Công dân Việt Nam định cư ở nước ngoài với nhau.
• Công dân Việt Nam có hai quốc tịch với công dân Việt Nam hoặc người nước ngoài.
• Người nước ngoài với nhau, nếu một hoặc cả hai bên thường trú tại Việt Nam.

Quy định này phản ánh tính đặc thù của các mối quan hệ có yếu tố nước ngoài, đòi hỏi cơ quan có thẩm quyền cấp huyện giải quyết để đảm bảo tính pháp lý và phù hợp với các điều ước quốc tế mà Việt Nam tham gia.