Văn phòng Luật sư Tô Đình Huy
Nơi trao gửi niềm tin công lý
Việc kê khai chủ sở hữu hưởng lợi là nghĩa vụ pháp lý bắt buộc theo Luật Phòng, chống rửa tiền năm 2022. Đây là công cụ nhằm minh bạch hóa sở hữu doanh nghiệp, ngăn chặn rửa tiền và gian lận tài chính. Tuy nhiên, nhiều tổ chức gặp lúng túng do chưa hiểu rõ khái niệm và thủ tục kê khai. Vì vậy, để tránh rủi ro pháp lý, doanh nghiệp cần xác định hiểu rõ việc kê khai chủ sở hữu hưởng lợi theo quy định mới nhất.
Chủ sở hữu hưởng lợi (tiếng Anh: Beneficial Owner) là một khái niệm pháp lý xuất hiện phổ biến trong luật tài chính, ngân hàng, đầu tư và phòng chống rửa tiền ở nhiều quốc gia, và đã được nội luật hóa tại Việt Nam trong Luật Phòng, chống rửa tiền.
- Theo khoản 1 Điều 3 Luật Phòng, chống rửa tiền năm 2022, chủ sở hữu hưởng lợi là cá nhân:
+ Thực tế sở hữu hoặc kiểm soát một pháp nhân, khách hàng;
+ Hoặc có mối liên hệ/lợi ích/ủy quyền mà thông qua đó họ có thể ra quyết định hoặc hưởng lợi từ hoạt động, tài sản hoặc giao dịch.
- Sở hữu từ 25% vốn điều lệ trở lên trong một công ty;
- Kiểm soát qua các thỏa thuận ủy quyền, tín thác hoặc quyền bổ nhiệm người quản lý;
- Tham gia điều hành hoặc chi phối chính sách tài chính của doanh nghiệp thông qua cấu trúc sở hữu chéo hoặc đại diện gián tiếp;
- Trong quỹ tín thác (trust), các chủ thể như người thụ hưởng, người bảo trợ, người ủy thác cũng có thể là chủ sở hữu hưởng lợi.
- Giúp cơ quan quản lý ngăn chặn việc che giấu quyền sở hữu thật để trốn thuế, rửa tiền hoặc tài trợ khủng bố;
- Bảo vệ môi trường đầu tư lành mạnh, hạn chế tình trạng sử dụng “người đứng tên hộ”;
- Góp phần minh bạch hóa thị trường tài chính, bất động sản, doanh nghiệp.
Việc xác định chính xác chủ sở hữu hưởng lợi trong các giao dịch hoặc cơ cấu tổ chức là trách nhiệm pháp lý bắt buộc đối với tổ chức tài chính, doanh nghiệp và một số tổ chức dịch vụ nhất định, nhằm tuân thủ quy định pháp luật và tránh rủi ro trong hoạt động.
Là người có quyền sở hữu hoặc kiểm soát thực tế đối với pháp nhân, khách hàng.
Theo khoản 1 Điều 3 Luật Phòng, chống rửa tiền năm 2022:
“Chủ sở hữu hưởng lợi là cá nhân thực tế sở hữu hoặc kiểm soát một khách hàng và/hoặc cá nhân thay mặt người khác có quan hệ hoặc thực hiện giao dịch với tổ chức tài chính, tổ chức, cá nhân báo cáo và có quyền sở hữu hoặc kiểm soát cuối cùng đối với khách hàng.”
Từ quy định trên, có thể hiểu rằng chủ sở hữu hưởng lợi không nhất thiết phải là người đứng tên pháp lý trong doanh nghiệp hoặc giao dịch. Đây có thể là người góp vốn thông qua bên trung gian, người điều hành thực tế công ty, hoặc người kiểm soát dòng tiền, tài sản thông qua ủy quyền, cấu trúc sở hữu phức tạp, quỹ tín thác hoặc các hình thức gián tiếp khác. Trong thực tiễn, một cá nhân được coi là chủ sở hữu hưởng lợi khi họ sở hữu từ 25% vốn điều lệ trở lên, hoặc có quyền quyết định đáng kể đến các vấn đề tài chính và hoạt động của tổ chức. Việc xác định đúng cá nhân này là cơ sở để đảm bảo minh bạch tài chính, phòng ngừa hành vi che giấu quyền lực hoặc lợi ích kinh tế thật sự đứng sau tổ chức, pháp nhân.
Các tổ chức, doanh nghiệp và cá nhân hoạt động trong lĩnh vực có rủi ro rửa tiền phải thực hiện nghĩa vụ kê khai chủ sở hữu hưởng lợi.
Theo Điều 26 Nghị định số 19/2023/NĐ-CP, các đối tượng có nghĩa vụ xác định và lưu giữ thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi bao gồm:
“Tổ chức, cá nhân báo cáo có trách nhiệm xác định, cập nhật và lưu giữ đầy đủ, chính xác thông tin về khách hàng và chủ sở hữu hưởng lợi của khách hàng trong các trường hợp thực hiện giao dịch lần đầu; trong quá trình thiết lập quan hệ kinh doanh; hoặc khi có nghi ngờ về tính trung thực của thông tin đã được cung cấp trước đó.”
Quy định này áp dụng đối với nhiều chủ thể như ngân hàng, tổ chức tín dụng, công ty tài chính, doanh nghiệp bảo hiểm, tổ chức kinh doanh bất động sản, vàng, đá quý, và cả cá nhân hành nghề luật, công chứng, kế toán, thuế. Ngoài ra, doanh nghiệp, tổ chức kinh tế khi đăng ký thành lập hoặc thay đổi nội dung đăng ký kinh doanh cũng phải kê khai thông tin chủ sở hữu hưởng lợi với cơ quan đăng ký kinh doanh. Mục đích của quy định là nhằm đảm bảo các tổ chức không bị lợi dụng để che giấu danh tính người thực sự sở hữu hoặc điều hành doanh nghiệp, đồng thời giúp cơ quan chức năng kịp thời phát hiện các hành vi rửa tiền, tài trợ khủng bố hoặc trốn thuế.
Bước 1: Xác định cá nhân là chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp
-Tổ chức, doanh nghiệp phải căn cứ vào:
+ Tỷ lệ sở hữu vốn;
+ Cơ cấu quản trị;
+ Thỏa thuận ủy quyền, điều lệ nội bộ;
+ Quyền biểu quyết hoặc quyền ra quyết định.
Lưu ý: Trong nhiều trường hợp, chủ sở hữu hưởng lợi không phải là người đứng tên pháp lý.
Bước 2: Kê khai thông tin
- Thông tin kê khai bao gồm:
+ Họ tên, ngày tháng năm sinh, quốc tịch;
+ Số định danh cá nhân/giấy tờ tuỳ thân;
+ Địa chỉ cư trú;
+ Quan hệ với khách hàng (cổ đông, thành viên góp vốn, người kiểm soát, người đại diện ủy quyền…);
+ Mức độ kiểm soát.
Thông tin được kê khai theo Mẫu quy định tại Phụ lục Thông tư 09/2023/TT-NHNN và được lưu trữ trong hồ sơ doanh nghiệp.
Bước 3: Nộp kê khai và cập nhật định kỳ
+ Nộp thông tin cho cơ quan đăng ký kinh doanh (Sở Kế hoạch và Đầu tư) hoặc cơ quan giám sát chuyên ngành khi thành lập doanh nghiệp;
+ Cập nhật thông tin ngay khi có thay đổi, chậm nhất 10 ngày làm việc kể từ ngày phát sinh;
+ Trường hợp đơn vị bị yêu cầu báo cáo (bởi Ngân hàng Nhà nước, cơ quan công an, thuế…), phải cung cấp thông tin kê khai chính xác, kịp thời.
Việc không thực hiện hoặc thực hiện không đúng nghĩa vụ kê khai chủ sở hữu hưởng lợi không chỉ là vi phạm hành chính thông thường, mà còn có thể dẫn đến những hậu quả pháp lý nghiêm trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động của doanh nghiệp, tổ chức, cũng như uy tín và trách nhiệm cá nhân của người đại diện pháp luật. Các hậu quả cụ thể gồm:
- Bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định pháp luật
Theo Điều 16 Nghị định 88/2019/NĐ-CP (được sửa đổi bởi Nghị định 143/2021/NĐ-CP), hành vi không xác định, không cập nhật hoặc không lưu giữ thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi sẽ bị xử phạt hành chính với mức phạt từ 50 triệu đồng đến 250 triệu đồng, tùy theo mức độ vi phạm và đối tượng vi phạm (tổ chức tài chính, doanh nghiệp, tổ chức nghề nghiệp…). Ngoài ra, hành vi cố tình kê khai sai lệch thông tin có thể bị xử phạt nặng hơn, kèm theo biện pháp khắc phục như buộc cung cấp lại thông tin chính xác.
- Bị từ chối thực hiện giao dịch tài chính, mở tài khoản hoặc tham gia dự án
Trong nhiều trường hợp, ngân hàng, tổ chức tín dụng và đối tác nước ngoài yêu cầu phải cung cấp đầy đủ thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi trước khi:
+ Mở tài khoản ngân hàng;
+ Ký hợp đồng tín dụng;
+ Tham gia các hoạt động đầu tư xuyên biên giới;
+ Được chấp thuận làm nhà thầu trong các dự án lớn.
Nếu không kê khai hoặc không chứng minh được thông tin rõ ràng, doanh nghiệp có thể bị từ chối giao dịch, đóng băng tài khoản hoặc rút lui khỏi hợp đồng thương mại do không đáp ứng yêu cầu minh bạch pháp lý.
- Bị đưa vào diện giám sát đặc biệt hoặc cảnh báo rủi ro
Các doanh nghiệp, tổ chức không tuân thủ nghĩa vụ kê khai hoặc có dấu hiệu che giấu chủ sở hữu thực sự có thể bị Ngân hàng Nhà nước, Cục Thuế, hoặc cơ quan phòng chống rửa tiền đưa vào danh sách cần giám sát, đánh giá rủi ro cao. Hậu quả là:
+ Bị kiểm tra đột xuất, thanh tra hoạt động tài chính;
+ Mất uy tín trong hoạt động vay vốn, huy động đầu tư;
+ Gây ảnh hưởng đến xếp hạng tín nhiệm nội bộ hoặc tín nhiệm quốc tế (nếu có hoạt động xuyên biên giới).
- Bị đình chỉ hoạt động hoặc thu hồi giấy phép trong các lĩnh vực có điều kiện
Đối với các ngành nghề có điều kiện như ngân hàng, tài chính, bảo hiểm, kế toán, dịch vụ pháp lý, kinh doanh bất động sản, chứng khoán…, việc vi phạm nghĩa vụ kê khai chủ sở hữu hưởng lợi có thể dẫn đến:
+ Tạm đình chỉ hoạt động của chi nhánh, văn phòng đại diện hoặc cả pháp nhân;
+ Thu hồi giấy phép con do vi phạm quy định về phòng, chống rửa tiền hoặc báo cáo tài chính;
+ Không được gia hạn giấy phép, giấy chứng nhận đủ điều kiện hoạt động.
- Có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự trong một số trường hợp nghiêm trọng
Trong trường hợp hành vi không kê khai hoặc kê khai sai chủ sở hữu hưởng lợi được thực hiện nhằm che giấu hành vi rửa tiền, trốn thuế, tài trợ khủng bố, gian lận tài chính, hoặc tiếp tay cho đối tượng bị cấm theo quy định pháp luật, thì người thực hiện (người đại diện pháp luật, người quản lý doanh nghiệp) có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo Bộ luật Hình sự 2015 (sửa đổi năm 2017), với các tội danh liên quan như:
+ Tội rửa tiền (Điều 324);
+ Tội trốn thuế (Điều 200);
+ Tội tài trợ khủng bố (Điều 300);
+ Tội thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng (nếu có dấu hiệu cố ý làm trái).
Mức hình phạt có thể bao gồm phạt tù, phạt tiền hoặc cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề trong một thời hạn nhất định.
- Ảnh hưởng tiêu cực đến uy tín và hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp
Ngay cả khi chưa bị xử phạt hoặc khởi tố, việc vi phạm nghĩa vụ kê khai chủ sở hữu hưởng lợi cũng gây thiệt hại lớn về hình ảnh, uy tín và niềm tin của đối tác, nhà đầu tư, khách hàng. Đối với các doanh nghiệp có yếu tố nước ngoài, không minh bạch thông tin chủ sở hữu hưởng lợi còn là rào cản lớn trong quá trình tiếp cận thị trường quốc tế, tham gia IPO, niêm yết cổ phiếu hoặc gọi vốn từ quỹ đầu tư.
- Tư vấn xác định chủ sở hữu hưởng lợi trong từng trường hợp cụ thể
Luật sư sẽ hỗ trợ doanh nghiệp, tổ chức đánh giá cấu trúc sở hữu, cơ cấu góp vốn, cơ chế ra quyết định nội bộ để xác định chính xác ai là chủ sở hữu hưởng lợi cuối cùng. Đặc biệt, đối với các mô hình sở hữu phức tạp như sở hữu chéo, ủy quyền, hoặc có yếu tố nước ngoài, Luật sư sẽ phân tích các rủi ro pháp lý và đưa ra phương án xác định chủ thể phù hợp theo đúng quy định tại Luật Phòng, chống rửa tiền 2022 và Nghị định 19/2023/NĐ-CP.
- Soạn thảo và rà soát hồ sơ kê khai theo biểu mẫu mới nhất
Văn phòng sẽ thay mặt khách hàng soạn thảo hồ sơ kê khai chủ sở hữu hưởng lợi, bao gồm: thông tin nhận diện cá nhân, hình thức kiểm soát, cơ sở pháp lý xác lập quyền lợi (vốn góp, ủy quyền, hợp đồng tín thác…). Hồ sơ sẽ được rà soát theo biểu mẫu quy định tại Thông tư 09/2023/TT-NHNN để đảm bảo đầy đủ, chính xác và sẵn sàng cung cấp khi có yêu cầu từ cơ quan nhà nước.
- Đại diện khách hàng làm việc với cơ quan quản lý nhà nước
Khi có yêu cầu kê khai, xác minh hoặc cập nhật thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi từ cơ quan đăng ký kinh doanh, cơ quan thuế, ngân hàng nhà nước, công an hoặc cơ quan thanh tra, luật sư sẽ đại diện khách hàng làm việc, giải trình, cung cấp hồ sơ để bảo đảm tuân thủ nghĩa vụ pháp lý, đồng thời bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của doanh nghiệp.
- Cập nhật thông tin và xử lý tình huống phát sinh sau kê khai
Trong quá trình hoạt động, nếu có sự thay đổi về người góp vốn, chuyển nhượng cổ phần, thay đổi quyền kiểm soát, luật sư sẽ hỗ trợ cập nhật lại hồ sơ chủ sở hữu hưởng lợi đúng thời hạn, tránh vi phạm nghĩa vụ báo cáo. Văn phòng cũng hỗ trợ xử lý các tình huống tranh chấp, ủy quyền chồng chéo, hoặc nghi ngờ giả mạo hồ sơ kê khai.
Văn phòng Luật sư Tô Đình Huy là đơn vị đã có bề dày hoạt động, với đội ngũ Luật sư được đào tạo bài bản, chính quy và có chuyên môn sâu trong việc Luật sư hướng dẫn thực hiện kê khai chủ sở hữu hưởng lợi theo quy định mới nhất. Với đội ngũ Luật sư có nhiều năm kinh nghiệm trong các hoạt động thực tiễn, cung cấp các dịch vụ pháp lý và đặc biệt là kinh nghiệm thực tế về Luật sư hướng dẫn thực hiện kê khai chủ sở hữu hưởng lợi theo quy định mới nhất và các vấn đề liên quan, chúng tôi đã cung cấp dịch vụ pháp lý tốt nhất về Luật sư hướng dẫn thực hiện kê khai chủ sở hữu hưởng lợi theo quy định mới nhất và mang lại sự hài lòng cho nhiều khách hàng.
Ngoài vấn đề chuyên môn, chúng tôi luôn thực hiện dịch vụ Luật sư hướng dẫn thực hiện kê khai chủ sở hữu hưởng lợi theo quy định mới nhất với tinh thần, trách nhiệm và sự tận tâm cao nhất, xây dựng niềm tin, sự an tâm và an toàn pháp lý cho khách hàng.
Đồng thời, chúng tôi luôn ý thức tuân thủ Quy tắc đạo đức và ứng xử nghề Luật sư trong quá trình thực hiện Luật sư hướng dẫn thực hiện kê khai chủ sở hữu hưởng lợi theo quy định mới nhất trong mối quan hệ với khách hàng, đồng nghiệp và các cơ quan Nhà nước, các cá nhận có liên quan trong quá trình thực hiện Luật sư hướng dẫn thực hiện kê khai chủ sở hữu hưởng lợi theo quy định mới nhất.
Chúng tôi cam kết và trách nhiệm bảo mật tất cả các khoản mục, điều kiện của hợp đồng/thỏa thuận nào được thiết lập, ký kết và tất cả giấy tờ, tài liệu, thông tin mà Văn phòng Luật sư có được từ Luật sư hướng dẫn thực hiện kê khai chủ sở hữu hưởng lợi theo quy định mới nhất. Văn phòng Luật sư cam kết không công bố hay truyền đạt các vấn đề liên quan đến hợp đồng và công việc này đến Bên thứ ba nào khác mà không có sự đồng ý bằng văn bản của khách hàng, trừ trường hợp cơ quan Nhà nước yêu cầu.
Nếu Quý khách hàng đang gặp phải vấn đề pháp lý liên quan đến Hướng dẫn thực hiện kê khai chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp theo quy định mới nhất, đừng ngần ngại, hãy liên hệ với chúng tôi qua Hotline 0909160684 để nhận được sự [nội dung dịch vụ] và được hỗ trợ kịp thời.
Số hotline được Luật sư tiếp nhận và xử lý trên phạm vi toàn quốc.
Thời gian làm việc từ 08 giờ sáng đến 21 giờ tối trong khoảng thời gian từ Thứ 2 đến Thứ 7 trong tuần.
Ngoài phương thức hỗ trợ qua số hotline cho dịch vụ Hướng dẫn thực hiện kê khai chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp theo quy định mới nhất, chúng tôi còn tư vấn và hỗ trợ trực tiếp và trực tuyến qua Zalo: 0978845617, và Email [info@luatsuhcm.com]
Chúng tôi hiểu rằng, vấn đề pháp lý Hướng dẫn thực hiện kê khai chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp theo quy định mới nhất có thể ảnh hưởng lớn đến cuộc sống và công việc, thời gian, chi phí của bạn. Hãy để đội ngũ Luật sư của chúng tôi đồng hành và hỗ trợ bạn giải quyết các vấn đề pháp lý một cách hiệu quả và chuyên nghiệp nhất. Chúng tôi luôn sẵn sàng lắng nghe, thấu hiểu và đồng hành cùng Quý khách hàng trên mỗi bước đường pháp lý.
Tác giả: Khánh Ngọc Tô
Chúng tôi trên mạng xã hội