1, Các trường hợp thu hồi đất
Nhà nước thu hồi đất là việc cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành quyết định thu lại quyền sử dụng đất của người sử dụng đất hoặc thu lại đất của người đang sử dụng đất hoặc thu lại đất đang được Nhà nước giao quản lý. Căn cứ theo quy định pháp luật, các trường hợp thu hồi đất có thể kể đến bao gồm:
- Nhà nước thu hồi đất vì mục đích quốc phòng, an ninh được quy định tại Điều 78 Luật Đất đai 2024;
Ví dụ: Nhà nước thu hồi đất để làm ga, cảng, công trình thông tin quân sự, an ninh; làm căn cứ quân sự; làm nơi đóng quân, trụ sở làm việc;…
- Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng quy định tại Điều 79 Luật Đất đai 2024;
Đây là trường hợp thường xảy khi nhà nước thực hiện quy hoạch phát triển các dự án cần thiết vì lợi ích quốc gia, công cộng như xây dựng cơ sở y tế, cơ sở kiểm định,…
Tuy nhiên, thực hiện thu hồi vì mục đích quốc phòng, an ninh; phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích quốc gia, công cộng phải đáp ứng các điều kiện bao gồm:
- Phải căn cứ theo quy định tại Điều 78 hoặc Điều 79 Luật Đất đai 2024;
- Thuộc một trong các trường hợp sau:
+ Dự án có trong kế hoạch sử dụng đất hằng năm cấp huyện đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt;
+ Dự án đã có quyết định đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư công, quyết định phê duyệt dự án đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư theo phương thức đối tác công tư;
+ Dự án đã có quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư, quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư đồng thời chấp thuận nhà đầu tư, quyết định chấp thuận nhà đầu tư theo quy định của pháp luật về đầu tư đối với dự án đầu tư thuộc thẩm quyền phê duyệt chủ trương đầu tư của Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ;
+ Có văn bản của cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định tại Điều 84 của Luật Đất đai 2024 trong trường hợp thu hồi đất liên quan đến quốc phòng, an ninh.
Bên cạnh các trường hợp giải tỏa trên, nhà nước còn thực hiện thu hồi đất khi:
- Vi phạm pháp luật về đất đai (Điều 81 Luật Đất đai 2024);
- Chấm dứt việc sử dụng đất theo pháp luật, tự nguyện trả lại đất, có nguy cơ đe dọa tính mạng con người, không còn khả năng tiếp tục sử dụng (Điều 82 Luật Đất đai 2024);
2, Quy trình nhà nước thu hồi đất
Việc cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành quyết định thu lại quyền sử dụng đất cần trải qua quá trình theo đúng thủ tục hành chính với các trình tự cơ bản sau:
- Bước 1: Tổ chức họp phổ biến và lấy ý kiến người dân về nội dung liên quan đến thu hồi đất
Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có đất thu hồi chủ trì phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng cấp, đơn vị, tổ chức thực hiện nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và các cơ quan có liên quan, tổ chức họp với người có đất trong khu vực thu hồi để phổ biến, tiếp nhận ý kiến về các nội dung sau:
-
Mục đích, ý nghĩa, tầm quan trọng của dự án, công trình được triển khai trên vùng đất dự kiến thu hồi;
-
Các quy định của Nhà nước về chính sách bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi thu hồi đất;
-
Dự kiến nội dung kế hoạch bồi thường, hỗ trợ, tái định cư;
-
Dự kiến khu vực tái định cư trong trường hợp người có đất thu hồi được bố trí tái định cư.
- Bước 2: Thông báo thu hồi đất
Cơ quan có thẩm quyền thông báo thu hồi đất: Ủy ban nhân dân cấp huyện hoặc cấp tỉnh tùy vào từng trường hợp cụ thể
Cơ quan có thẩm quyền gửi thông báo thu hồi đất với thời hạn:
* Trường hợp người sử dụng đất, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan trong khu vực thu hồi đất đồng ý để cơ quan nhà nước có thẩm quyền thu hồi đất trước thời hạn trên thì Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền quyết định thu hồi đất mà không phải chờ đến hết thời hạn.
Nội dung thông báo thu hồi đất bao gồm:
-
Lý do thu hồi đất; diện tích, vị trí khu đất thu hồi;
-
Tiến độ thu hồi đất; kế hoạch điều tra, khảo sát, đo đạc, kiểm đếm;
-
Kế hoạch di dời người dân khỏi khu vực thu hồi đất;
-
Kế hoạch bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.
- Bước 3: Điều tra, khảo sát, đo đạc, kiểm đếm
-
Điều tra, khảo sát: Điều tra, khảo sát để xác định diện tích, vị trí, tình trạng sử dụng đất và các giá trị gắn liền với đất (như cây trồng, nhà cửa, tài sản khác) của các hộ dân và tổ chức bị ảnh hưởng bởi việc THĐ.
-
Đo đạc: Tiến hành đo đạc địa hình, xác định rõ vị trí, diện tích và giá trị của từng lô đất thu hồi để xác định giá trị bồi thường.
-
Kiểm đếm: Tiến hành kiểm đếm lại số lượng và giá trị của tài sản đất, nhà cửa, cây trồng, vật nuôi, đất còn lại sau khi đã bị ảnh hưởng bởi việc THĐ.
-
Xây dựng phương án bồi thường: Dựa trên các kết quả của công đoạn điều tra, khảo sát, đo đạc và kiểm đếm, xây dựng phương án bồi thường để bồi thường cho các hộ dân và tổ chức bị ảnh hưởng bởi việc THĐ. Phương án bồi thường được xây dựng dựa trên giá trị thực của tài sản bị mất mát và các yếu tố khác như: mức độ ảnh hưởng, thời gian sử dụng, giá trị sử dụng còn lại của tài sản bị thu hồi và các yếu tố khác có liên quan.
- Bước 4: Lập, thẩm định, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư
-
Lập phương án bồi thường: Dựa trên các kết quả của công đoạn điều tra, khảo sát, đo đạc và kiểm đếm, nhà nước xây dựng phương án bồi thường để bồi thường cho các hộ dân và tổ chức bị ảnh hưởng bởi việc THĐ. Việc lập phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho toàn bộ dự án đối với các dự án do Bộ, ngành làm chủ đầu tư cần phải thuê đơn vị có chức năng (Trung tâm phát triển quỹ đất, tổ chức hoạt động dịch vụ bồi thường, GPMB) triển khai thực hiện tại địa phương.
-
Thẩm định phương án bồi thường: Phương án bồi thường cần được thẩm định bởi các cơ quan chức năng để đảm bảo tính hợp lý và công bằng. Các cơ quan này sẽ xem xét các yếu tố như giá trị của tài sản bị mất mát, mức độ ảnh hưởng, thời gian sử dụng, giá trị sử dụng còn lại của tài sản bị thu hồi và các yếu tố khác có liên quan.
-
Hỗ trợ, tái định cư: Nhà nước cần cung cấp các hỗ trợ cho người dân và các tổ chức bị ảnh hưởng bởi việc THĐ để giúp họ có thể tái định cư, ổn định cuộc sống. Các hỗ trợ này bao gồm: hỗ trợ tài chính, tư vấn pháp lý, tư vấn kỹ thuật xây dựng, hỗ trợ việc tìm kiếm công việc, giáo dục và y tế.
-
Thực hiện phương án bồi thường: Sau khi phương án bồi thường được thẩm định và các hỗ trợ cần thiết được cung cấp, nhà nước tiến hành thực hiện phương án bồi thường. Các hộ dân và tổ chức bị ảnh hưởng sẽ nhận được các khoản bồi thường và hỗ trợ theo phương án đã xây dựng. Quá trình lập, thẩm định phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cần được thực hiện một cách đúng quy trình và công bằng để đảm bảo quyền lợi của người dân và nhà nước.
-
Phê duyệt phương án bồi thường: UBND cấp có thẩm quyền (cấp tỉnh, cấp huyện) quyết định THĐ, quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư trong cùng một ngày.
- Bước 5: Gửi, phổ biến và niêm yết công khai quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư
Cơ quan có thẩm quyền làm nhiệm vụ bồi thường, GPMB có trách nhiệm phối hợp với UBND cấp xã phổ biến và niêm yết công khai quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư tại trụ sở UBND cấp xã và địa điểm sinh hoạt chung của khu dân cư nơi có đất thu hồi.
Gửi quyết định bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đến từng người có đất thu hồi, trong đó ghi rõ về mức bồi thường, hỗ trợ, bố trí nhà hoặc đất tái định cư (nếu có), thời gian, địa điểm chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ; thời gian bố trí nhà hoặc đất tái định cư (nếu có) và thời gian bàn giao đất đã thu hồi cho tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, GPMB.
- Bước 6: Tổ chức thực hiện việc bồi thường, hỗ trợ, bố trí tái định cư theo phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đã được phê duyệt
Tổ chức thực hiện việc bồi thường, hỗ trợ, bố trí tái định cư theo phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đã được phê duyệt. Trường hợp người có đất thu hồi không bàn giao đất cho tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, GPMB thì UBND cấp xã, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã nơi có đất thu hồi và tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, GPMB tổ chức vận động, thuyết phục để người có đất thu hồi thực hiện. Nếu người có đất thu hồi đã được vận động, thuyết phục nhưng không chấp hành việc bàn giao đất cho tổ chức làm nhiệm vụ bồi thường, GPMB thì Chủ tịch UBND cấp huyện ban hành quyết định cưỡng chế THĐ và tổ chức thực hiện việc cưỡng chế.
- Bước 7: Cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất (nếu có)
Cưỡng chế thực hiện quyết định thu hồi đất khi có các điều kiện sau đây:
-
Người có đất thu hồi, chủ sở hữu tài sản gắn liền với đất, người có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan không chấp hành quyết định kiểm đếm bắt buộc sau khi Ủy ban nhân dân cấp xã, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cấp xã nơi có đất thu hồi và đơn vị, tổ chức thực hiện nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đã vận động, thuyết phục;
-
Quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định kiểm đếm bắt buộc đã được niêm yết công khai tại trụ sở Ủy ban nhân dân cấp xã, tại địa điểm sinh hoạt chung của khu dân cư nơi có đất thu hồi và đã được thông báo trên hệ thống truyền thanh của cấp xã;
-
Quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định kiểm đếm bắt buộc đã có hiệu lực thi hành;
-
Người bị cưỡng chế đã nhận được quyết định cưỡng chế thực hiện quyết định kiểm đếm bắt buộc có hiệu lực thi hành. Trường hợp người bị cưỡng chế từ chối không nhận quyết định cưỡng chế hoặc vắng mặt khi giao quyết định cưỡng chế thì Ủy ban nhân dân cấp xã lập biên bản.
Có thể thấy, quy trình nhà nước thu hồi đất diễn ra khá phức tạp, đi kèm đó là các văn bản, thông báo, quyết định,… gửi đến người có đất. Vậy nên, đảm bảo hiểu và bảo vệ quyền lợi của mình, khuyến khích quý khách hàng liên hệ Văn phòng Luật sư để được tư vấn chi tiết và đưa ra các phương pháp khi xảy ra vấn đề.
3, Phạm vi cung cấp dịch vụ tư vấn quy trình nhà nước thu hồi đất
Với đội ngũ luật sư giàu kinh nghiệm, chúng tôi cam kết cung cấp giải pháp pháp lý toàn diện liên quan đến quy trình nhà nước thu hồi đất. Văn phòng Luật sư Tô Đình Huy cung cấp dịch vụ tư vấn quy trình nhà nước thu hồi đất bao gồm:
- Tư vấn quy định pháp lý về thu hồi đất.
- Tư vấn quyền lợi của người dân bị thu hồi đất.
- Hướng dẫn thủ tục và hồ sơ bồi thường.
- Đại diện cho khách hàng đàm phán phương án bồi thường với các cơ quan nhà nước.
- Tư vấn về giá trị bồi thường hợp lý.
- Tư vấn về các vấn đề tái định cư và hỗ trợ chuyển đổi nghề.
- Hỗ trợ giải quyết tranh chấp liên quan đến thu hồi đất.
- Soạn thảo và kiểm tra các văn bản pháp lý liên quan đến thu hồi đất.
- Tư vấn về quyền khởi kiện nếu quyền lợi bị vi phạm.
Với sự chuyên nghiệp và tận tâm, Văn phòng Luật sư Tô Đình Huy tự hào là đối tác pháp lý đáng tin cậy của mọi khách hàng trong quá trình nhà nước thu hồi đất. Chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ khách hàng và bảo vệ quyền lợi một cách hiệu quả, nhanh chóng. Hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn và giải đáp mọi thắc mắc liên quan đến quy trình nhà nước thu hồi đất.
4, Thông tin liên hệ Văn phòng Luật sư Tô Đình Huy
Nếu Quý khách hàng đang gặp phải vấn đề pháp lý liên quan đến quy trình nhà nước thu hồi đất, đừng ngần ngại, hãy liên hệ với chúng tôi qua Hotline: 0909160684 LS. Phụng, 0978845617 LS. Huy để nhận được sự tư vấn về quy trình nhà nước thu hồi đất với mức phí phù hợp và được hỗ trợ kịp thời.
Số hotline được Luật sư tiếp nhận và xử lý trên phạm vi toàn quốc.
Thời gian làm việc từ 08 giờ sáng đến 21 giờ tối trong khoảng thời gian từ Thứ 2 đến Thứ 7 trong tuần.
Ngoài phương thức hỗ trợ qua số hotline cho dịch vụ tư vấn quy trình nhà nước thu hồi đất, chúng tôi còn tư vấn và hỗ trợ trực tiếp và trực tuyến qua Zalo: 0909160684 LS. Phụng, 0978845617 LS. Huy, và Email: info@luatsuhcm.com.
Chúng tôi trên mạng xã hội