TRANH CHẤP THỎA THUẬN KHÔNG CẠNH TRANH VÀ BẢO MẬT THÔNG TIN

Thứ sáu - 21/02/2025 03:25

Hiện nay, thuật ngữ “Thỏa thuận không cạnh tranh” giữa Người lao động (NLĐ) với Người sử dụng lao động (NSDLĐ) xuất hiện khá phổ biến trong các quan hệ lao động ở nước ta. Nội dung cơ bản thỏa thuận cạnh tranh hướng đến việc buộc NLĐ không được làm việc, cộng tác với đối thủ cạnh tranh của doanh nghiệp sau khi kết thúc thời gian thực hiện Hợp đồng lao động (HĐLĐ) với doanh nghiệp đó. Tuy nhiên vẫn chưa có một quy định cụ thể nào được quy định trong pháp luật Việt Nam về thỏa thuận không cạnh tranh giữa các bên trong quan hệ lao động. Qua tình huống của Bản án số 03/2023/LĐ-PT sau đây, xoay quanh vấn đề về thỏa thuận không cạnh tranh, Quý đọc giả sẽ có thể hiểu rõ hơn vấn đề sau khi tham khảo bài viết.

thỏa thuận không cạnh tranh và bảo mật thông tin

Mục lục

1. Tóm tắt bản án số 03/2023/LĐ-PT

*Nguyên đơn: Công ty Cổ phần Công nghệ TT (sau đây gọi tắt là Công ty TT)
*Bị đơn: Ông Nguyễn Đình D (sau đây gọi tắt là Ông D)
Tóm tắt nội dung vụ án:
Giữa Ông D và Công ty TT có ký kết HĐLĐ và “Thỏa thuận cam kết bảo mật thông tin và không cạnh tranh”. Hai bên có thỏa thuận trong “Thỏa thuận cam kết bảo mật thông tin và không cạnh tranh” về việc Ông D sẽ không được làm việc, cộng tác cho bất kỳ cá nhân/đơn vị/doanh nghiệp/công ty dưới bất kỳ hình thức nào để làm việc hoặc thực hiện bất kỳ dự án nào tại nhà máy Công ty TNHH Lọc hóa dầu NS trong thời gian 12 tháng kể từ ngày thôi không còn là nhân viên của Công ty TT. Ngày 01/3/2021, Ông D nghỉ việc tại Công ty TT. Đến ngày 15/6/2021, Ông D có ký một HĐLĐ với Công ty TNHH Lọc hóa dầu NS với công việc, vị trí công tác như khi làm việc tại Công ty TT.
Nhận thấy hành vi trên của Ông D, Công ty TT cho rằng ông D đã vi phạm HĐLĐ và “Thỏa thuận cam kết bảo mật thông tin và cạnh tranh” với Công ty TT. Do đó, nguyên đơn là Công ty TT đã yêu cầu Tòa án buộc Ông Nguyễn Đình D bồi thường số tiền 251.800.000đ cho Công ty.
Tuy nhiên, theo Ông D – bị đơn vụ việc, Công ty TT đã vô lý khi cho rằng ông đã vi phạm HĐLĐ và “Thỏa thuận cam kết bảo mật thông tin và cạnh tranh”. Vì vậy, Ông D đã không đồng ý với toàn bộ đơn khởi kiện và đề nghị Công ty TT không áp dụng các nội dung khởi kiện đối với anh.
Từ đó, hai bên xảy ra tranh chấp, yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp giữa các bên trong quan hệ lao động liên quan đến vấn đề “Thỏa thuận thuận không cạnh tranh”.

2. Hướng giải quyết của Tòa án

- Thứ nhất, thỏa thuận giữa Ông Nguyễn Đình D và Công ty TT trong HĐLĐ và “Thỏa thuận cam kết bảo mật thông tin và cạnh tranh” là không phù hợp với quy định pháp luật nên không có giá trị ràng buộc ông D phải không được làm việc với Công ty TNHH Lọc hóa dầu NS;
- Thứ hai, Công ty TT không xuất trình được bất kỳ tài liệu nào để chứng minh cho việc Ông D đã vi phạm về bảo mật thông tin của doanh nghiệp;
- Thứ ba, trên thực tế, quan hệ giữa Công ty TT với Công ty NS là đối tác, không phải là đối thủ cạnh tranh vì hai doanh nghiệp này không cùng ngành nghề kinh doanh.
Qua các tình tiết của vụ việc trên, Tòa án không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của nguyên đơn là Công ty Cổ phần Công nghệ TT đối với Ông Nguyễn Đình D, buộc Ông Nguyễn Đình D phải bồi thường số tiền 251.800.000đ cho Công ty do vi phạm Hợp đồng lao động và “Thỏa thuận cam kết bảo mật thông tin và cạnh tranh”.

3. Nhận xét, đánh giá

Dựa vào nội dung bản án trên, vấn đề chính được đặt ra là NSDLĐ được thỏa thuận không cạnh tranh và bảo mật thông tin với NLĐ không?
Thỏa thuận không cạnh tranh là thỏa thuận người lao động sẽ không tham gia vào các hoạt động cạnh tranh với doanh nghiệp trong một số ngành nghề nhất định hoặc làm việc cho một đối thủ cạnh tranh của doanh nghiệp. Thỏa thuận bảo mật thông tin là thỏa thuận mà doanh nghiệp phải cung cấp cho người lao động về quy định bảo mật và người lao động phải giữ bí mật.
Quyền tự do, lựa chọn nghề nghiệp, việc làm và nơi làm việc của công dân được quy định cụ thể tại khoản 1 Điều 35 Hiến pháp năm 2013 như sau:

“Công dân có quyền làm việc, lựa chọn nghề nghiệp, việc làm và nơi làm việc.”

Đồng thời, Bộ luật Lao động năm 2019 cũng có quy định tương tự tại Điều 10:

“Được tự do lựa chọn việc làm, làm việc cho bất kỳ người sử dụng lao động nào và ở bất kỳ nơi nào mà pháp luật không cấm.”

Theo các quy định trên của Hiến pháp và Bộ luật Lao động, Nhà nước sẽ luôn bảo hộ quyền được tự do lựa chọn nghề nghiệp, việc làm của công dân và không cá nhân, tổ chức nào có quyền cản trở, gây khó khăn, hạn chế quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động, người sử dụng lao động.
Trong bản án, Tòa án cũng đưa ra quan điểm cần bảo hộ quyền công dân về lựa chọn nghề nghiệp, việc làm và nơi làm việc. Tòa nhận định, thỏa thuận về việc không cho phép ông D làm việc cho Công ty TNHH Lọc hóa dầu NS giữa Ông D và Công ty TT là không phù hợp với quy định của Hiến pháp và BLLĐ.

Picture1 2 — Trích đoạn 4 tiểu mục [2.1] phần Nhận định của Tòa án từ Bản án số 03/2023/LĐ-PT

Tuy nhiên, khoản 2 Điều 21 Bộ luật Lao động năm 2019 quy định:

“Khi người lao động làm việc có liên quan trực tiếp đến bí mật kinh doanh, bí mật công nghệ theo quy định của pháp luật thì người sử dụng lao động có quyền thỏa thuận bằng văn bản với người lao động về nội dung, thời hạn bảo vệ bí mật kinh doanh, bảo vệ bí mật công nghệ, quyền lợi và việc bồi thường trong trường hợp vi phạm.”

Bởi lẽ, bí mật kinh doanh cũng là một trong những đối tượng thuộc sở hữu trí tuệ và cần được bảo vệ. Đồng thời, giao kết hợp đồng là dựa trên ý chí, sự tự nguyện của các bên, ông D đã đồng ý và ký vào hợp đồng trước khi bắt đầu làm việc tại Công ty TT.
Nhưng, Ông D được Công ty TT giao công việc thực hiện tại nhà máy của Công ty Lọc hóa dầu NS và không nắm giữ bất kỳ thông tin bí mật nào khác của Công ty TT. Đồng thời, Công ty NS cũng không có bất kỳ tài liệu chứng minh nào thể hiện việc Ông D có tiết lộ bí mất kinh doanh của Công ty cho Công ty lọc hóa dầu NS. Hơn nữa, Công ty lọc hóa dầu NS không có cùng ngành nghề kinh doanh, không cùng phân khúc sản phẩm hay khách hàng với Công ty TT, nên không thể xem Công ty lọc hóa dầu NS là đối thủ cạnh tranh.

Trích đoạn 4 tiểu mục [2.1] phần Nhận định của Tòa án từ Bản án số 03/2023/LĐ-PT

Trong tình huống bản án trên, thỏa thuận giữa NLĐ (Ông Nguyễn Đình D) và NSDLĐ (Công ty TT) là không phù hợp. Vì vậy Tòa án không đủ căn cứ để chấp nhận yêu cầu bồi thường do vi phạm HĐLĐ và “Thỏa thuận không cạnh tranh” của Công ty TT.
Hiện nay, pháp luật không quy định cụ thể tính hợp pháp của thỏa thuận này dẫn đến có nhiều ý kiến trái chiều và thực tế trong cùng một loại tranh chấp nhưng có Tòa án lại không công nhận hiệu lực thỏa thuận này, nhưng cũng có Tòa án lại công nhận hiệu lực. Việc thỏa thuận không cạnh tranh và bí mật kinh doanh còn vướng khá nhiều ý kiến trái chiều nên cần phải lưu ý trong việc giao kết hợp đồng cả NLĐ và NSDLĐ. Khi thỏa thuận, NSDLĐ cần phải truyền đạt và giải thích cho người lao động hiểu rõ các điều khoản và bảo đảm các yêu cầu trong thỏa thuận phù hợp với pháp luật, đảm bảo quyền lợi của NLĐ để tránh xảy ra tranh chấp. Còn về phần NLĐ thì cũng cần nắm bắt rõ quyền lợi của mình, cân nhắc kỹ các điều khoản trong thỏa thuận, đưa ra những đề xuất hợp lý để bảo vệ lợi ích của mình từ khi bắt đầu thỏa thuận.

Trên đây là những phân tích về thỏa thuận không cạnh tranh và bảo mật thông tin. Tuy nhiên để đưa quá trình thỏa thuận hợp lý, tránh xảy ra tranh chấp giữa NSDLĐ và NLĐ thì chúng tôi đề nghị Quý Khách hàng nên tham khảo ý kiến chuyên môn từ Luật sư của Văn phòng Luật sư Tô Đình Huy đối với các vấn đề cụ thể. Các yêu cầu giải đáp thắc mắc hãy liên hệ trực tiếp với Văn phòng của chúng tôi theo địa chỉ phía trên hoặc liên hệ qua Hotline: 0978845617, Email: info@luatsuhcm.com.

>> Xem thêm: Dịch vụ soạn thảo thỏa thuận bảo mật thông tin

* Lưu ý: Các thông tin về bán án của bài viết được lấy từ nguồn “congbobanan” và đã được mã hóa dữ liệu. Đồng thời, bài viết trên nhằm chia sẻ thêm kiến thức pháp luật cho người đọc, các nhận xét, đánh giá đều dựa trên quan điểm và học thuật không nhằm mục đích bảo vệ cho bất cứ chủ thể nào.