Hướng dẫn khởi kiện tranh chấp thương mại có yếu tố nước ngoài

Thứ hai - 03/11/2025 11:24

Trong nền kinh tế hội nhập, tranh chấp thương mại có yếu tố nước ngoài ngày càng phổ biến, phát sinh khi các bên không thực hiện đúng cam kết trong hợp đồng mua bán, cung ứng dịch vụ, đầu tư hoặc các giao dịch kinh doanh khác. Việc khởi kiện tranh chấp này đòi hỏi doanh nghiệp phải nắm rõ thẩm quyền giải quyết, thủ tục, hồ sơ và chứng cứ pháp lý để bảo vệ quyền lợi hợp pháp. Để thực hiện quy trình một cách chính xác, đầy đủ và hiệu quả, Văn phòng Luật sư Tô Đình Huy đồng hành cùng doanh nghiệp trong tư vấn, chuẩn bị hồ sơ và đại diện giải quyết tranh chấp tại tòa án. Bài viết dưới đây sẽ hướng dẫn khởi kiện tranh chấp thương mại có yếu tố nước ngoài.

Hướng dẫn khởi kiện tranh chấp thương mại có yếu tố nước ngoài
Hướng dẫn khởi kiện tranh chấp thương mại có yếu tố nước ngoài
Mục lục

1. Tranh chấp thương mại có yếu tố nước ngoài là gì?

Theo Khoản 4 Điều 3 Luật Trọng tài thương mại 2010, tranh chấp thương mại có yếu tố nước ngoài là những tranh chấp phát sinh trong quan hệ thương mại hoặc các quan hệ pháp luật khác có liên quan đến kinh doanh, trong đó tồn tại yếu tố nước ngoài theo quy định của Bộ luật Dân sự.

Cụ thể, tranh chấp thương mại có yếu tố nước ngoài phát sinh khi:

  • Các bên tham gia quan hệ thương mại, mua bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ, đầu tư hoặc các hoạt động nhằm mục đích sinh lợi khác;
  • Ít nhất một bên tham gia là cơ quan, tổ chức hoặc cá nhân có yếu tố nước ngoài, ví dụ như: công ty nước ngoài, cá nhân mang quốc tịch khác, hoặc chi nhánh, văn phòng đại diện của doanh nghiệp nước ngoài tại Việt Nam.

Yếu tố nước ngoài trong tranh chấp thương mại có thể được thể hiện thông qua:

  • Quốc tịch hoặc nơi cư trú của các bên tham gia giao dịch;
  • Trụ sở, chi nhánh hoặc văn phòng đại diện của một bên đặt tại nước ngoài;
  • Quốc tịch của chủ sở hữu hoặc người quản lý doanh nghiệp tham gia tranh chấp;
  • Địa điểm thực hiện hợp đồng, nơi giao hàng, hoặc nơi cung cấp dịch vụ tại nước ngoài;
  • Luật áp dụng hoặc hợp đồng lựa chọn tòa án/trọng tài nước ngoài.

Như vậy, tranh chấp thương mại có yếu tố nước ngoài không chỉ ảnh hưởng đến quyền lợi và nghĩa vụ của các bên, mà còn có tác động pháp lý đặc thù, vì việc giải quyết phải cân nhắc luật Việt Nam và các quy định quốc tế liên quan.

2. Các phương thức giải quyết tranh chấp thương mại có yếu tố nước ngoài

Trong quan hệ thương mại có yếu tố nước ngoài, các bên có quyền tự do lựa chọn phương thức giải quyết tranh chấp. Điều này có nghĩa là các bên có thể thực hiện các hành vi phù hợp mà pháp luật không cấm nhằm thỏa thuận, đàm phán và giải quyết bất đồng phát sinh trong quan hệ thương mại quốc tế. Cụ thể, có ba phương thức phổ biến:
Các phương thức giải quyết tranh chấp thương mại có yếu tố nước ngoài

2.1. Giải quyết tranh chấp bằng thương lượng

Thương lượng là phương thức phổ biến và được sử dụng rộng rãi nhất vì tính linh hoạt và tiết kiệm. Một số đặc điểm nổi bật của thương lượng gồm:

  • Tự nguyện: Kết quả hòa giải hoàn toàn phụ thuộc vào sự tự nguyện của các bên tham gia.
  • Quyền tự do thỏa thuận: Giải quyết tranh chấp bằng thương lượng thể hiện quyền tự do định đoạt và quyền thỏa thuận của các bên.
  • Tự do phương thức: Các bên tự đề xuất các giải pháp, thỏa hiệp và lựa chọn trình tự, thủ tục mà không cần sự can thiệp của cơ quan nhà nước.
  • Bảo vệ mối quan hệ: Khi đạt được thỏa thuận, thương lượng giúp duy trì mối quan hệ kinh doanh lâu dài và giảm thiểu xung đột.

Lưu ý: Thương lượng có thể kết hợp với hòa giải thương mại để tăng khả năng đạt được thỏa thuận công bằng cho các bên.

2.2. Giải quyết tranh chấp thông qua khởi kiện tại tòa án

Phương thức này được tiến hành thông qua cơ quan tài phán nhà nước, với các đặc điểm sau:

  • Bản án bắt buộc: Quyết định của tòa án có giá trị thi hành theo quy định pháp luật.
  • Nguyên tắc nhiều cấp xét xử: Đương sự có quyền kháng cáo hoặc yêu cầu xét xử lại nếu không đồng ý với phán quyết ban đầu, đảm bảo tính công bằng, khách quan.
  • Đặc điểm pháp lý: Quy trình giải quyết có thể phức tạp, kéo dài và tốn kém, nhưng đảm bảo tính minh bạch và tuân thủ pháp luật.
  • Tính bảo mật thấp: Thông tin tranh chấp có thể trở thành công khai, ảnh hưởng đến uy tín hoặc bí mật kinh doanh.

2.3. Giải quyết tranh chấp thông qua trọng tài

Theo Khoản 1 Điều 3 Luật Trọng tài thương mại 2010, trọng tài thương mại là phương thức giải quyết tranh chấp do các bên thỏa thuận. Một số điểm cần lưu ý:

  • Phán quyết có giá trị ràng buộc, không được kháng cáo, trừ trường hợp đặc biệt bị Tòa án hủy.
  • Linh hoạt về lãnh thổ, các bên có thể chọn trọng tài trong nước hoặc quốc tế.

Lưu ý: Khi chọn trọng tài, cần tuân thủ quy định của Luật Trọng tài thương mại 2010 và xác định rõ các điều khoản về địa điểm, ngôn ngữ, chi phí và trình tự giải quyết.

Mỗi phương thức giải quyết tranh chấp có ưu nhược điểm riêng:

  • Thương lượng: linh hoạt, tự nguyện, giữ mối quan hệ kinh doanh nhưng không bắt buộc pháp lý.
  • Tòa án: pháp lý rõ ràng, nhiều cấp xét xử nhưng phức tạp, công khai thông tin, chi phí cao.
  • Trọng tài: bắt buộc, nhanh chóng, bảo mật, phù hợp với tranh chấp có yếu tố nước ngoài.

Các bên nên lựa chọn phương thức phù hợp với tính chất tranh chấp, mối quan hệ kinh doanh và yêu cầu pháp lý để đạt hiệu quả tối ưu.

3. Thẩm quyền giải quyết tranh chấp thương mại có yếu tố nước ngoài

Khái niệm “tranh chấp quốc tế” trong bối cảnh pháp luật Việt Nam thường được hiểu là tranh chấp có yếu tố nước ngoài. Theo khoản 2 Điều 464 Bộ luật Tố tụng Dân sự năm 2015, vụ việc dân sự có yếu tố nước ngoài là vụ việc thuộc một trong các trường hợp sau:

“2. Vụ việc dân sự có yếu tố nước ngoài là vụ việc dân sự thuộc một trong các trường hợp sau đây:

a) Có ít nhất một trong các bên tham gia là cá nhân, cơ quan, tổ chức nước ngoài;

b) Các bên tham gia đều là công dân, cơ quan, tổ chức Việt Nam nhưng việc xác lập, thay đổi, thực hiện hoặc chấm dứt quan hệ đó xảy ra tại nước ngoài;

c) Các bên tham gia đều là công dân, cơ quan, tổ chức Việt Nam nhưng đối tượng của quan hệ dân sự đó ở nước ngoài.”

Như vậy, “tranh chấp quốc tế” được hiểu là những tranh chấp phát sinh trong các quan hệ dân sự, thương mại, hôn nhân – gia đình, kinh doanh... có yếu tố nước ngoài theo quy định trên.

Để xác định cơ quan có thẩm quyền giải quyết các tranh chấp này, pháp luật Việt Nam căn cứ vào thẩm quyền chung và thẩm quyền riêng của Tòa án Việt Nam trong việc giải quyết các vụ việc dân sự có yếu tố nước ngoài. Theo đó, Tòa án nhân dân khu vực là cơ quan có thẩm quyền sơ thẩm các vụ việc có yếu tố nước ngoài, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác.
>>Tham khảo bài viết: Dịch vụ Luật sư giải quyết tranh chấp hợp đồng tại Tòa án

4. Quy trình giải quyết tranh chấp thương mại có yếu tố nước ngoài tại tòa án

Quy trình giải quyết tranh chấp thương mại có yếu tố nước ngoài tại Tòa án Việt Nam được thực hiện theo các bước chặt chẽ, đảm bảo tuân thủ quy định của Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, cụ thể như sau:
Quy trình giải quyết tranh chấp thương mại có yếu tố nước ngoài tại tòa án

Bước 1: Nộp đơn khởi kiện tại Tòa án có thẩm quyền

Người khởi kiện có thể nộp đơn khởi kiện trực tiếp tại Tòa án nhân dân khu vực nơi bị đơn có trụ sở, hoặc gửi qua dịch vụ bưu chính, hoặc gửi trực tuyến (nếu Tòa án có Cổng thông tin điện tử).

Sau khi nhận đơn, Tòa án phải ghi vào sổ nhận đơn và trong thời hạn 02 ngày làm việc, Tòa án phải gửi thông báo xác nhận việc đã nhận đơn cho người khởi kiện.Trường hợp nhận đơn bằng phương thức gửi trực tuyến, Tòa án sẽ thông báo ngay cho người khởi kiện qua hệ thống điện tử.

Bước 2: Phân công Thẩm phán xem xét đơn khởi kiện

Trong 03 ngày làm việc kể từ ngày nhận đơn, Chánh án Tòa án phải phân công một Thẩm phán xem xét đơn khởi kiện.Sau khi được phân công, Thẩm phán có 05 ngày làm việc để xem xét và đưa ra một trong các quyết định sau:

  • Yêu cầu sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện nếu nội dung chưa đầy đủ hoặc thiếu chứng cứ kèm theo;
  • Thụ lý vụ án theo thủ tục thông thường hoặc thủ tục rút gọn (nếu đủ điều kiện theo khoản 1 Điều 317 Bộ luật Tố tụng Dân sự);
  • Chuyển đơn khởi kiện cho Tòa án có thẩm quyền khác nếu xác định vụ án không thuộc thẩm quyền của mình;
  • Trả lại đơn khởi kiện nếu vụ việc không thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án.

Bước 3: Thông báo nộp tạm ứng án phí

Khi xác định vụ án thuộc thẩm quyền của mình, Thẩm phán phải thông báo ngay cho người khởi kiện để đến Tòa án làm thủ tục nộp tiền tạm ứng án phí.Thẩm phán sẽ dự tính số tiền tạm ứng án phí và gửi giấy báo cho người khởi kiện.Trong 07 ngày kể từ ngày nhận được thông báo, người khởi kiện phải nộp tiền tạm ứng án phí tại cơ quan thi hành án dân sự và nộp lại biên lai thu tiền cho Tòa án.Trường hợp người khởi kiện được miễn hoặc không phải nộp tạm ứng án phí, Thẩm phán sẽ thụ lý vụ án ngay khi nhận được đơn khởi kiện và tài liệu chứng minh.

Bước 4: Ra thông báo thụ lý vụ án

Theo quy định tại điều 191 và điều 195 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, sau khi người khởi kiện nộp biên lai tạm ứng án phí, Thẩm phán ra quyết định thụ lý vụ án.Trong thời hạn 03 ngày làm việc, Tòa án phải thông báo bằng văn bản cho:

  • Các đương sự trong vụ án;
  • Tổ chức, cá nhân có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan;
  • Viện kiểm sát nhân dân cùng cấp để thực hiện chức năng kiểm sát hoạt động tố tụng.

Như vậy, quy trình khởi kiện và thụ lý vụ án tranh chấp thương mại có yếu tố nước ngoài tại Tòa án Việt Nam được tiến hành tuân thủ nghiêm ngặt về thời hạn, trình tự và thẩm quyền.Việc nắm rõ từng bước từ nộp đơn, phân công Thẩm phán, thông báo án phí đến thụ lý giúp doanh nghiệp, nhà đầu tư hoặc luật sư chủ động trong việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình trước Tòa án Việt Nam.

5. Công việc của Văn phòng Luật sư Tô Đình Huy

Văn phòng Luật sư Tô Đình Huy cung cấp dịch vụ pháp lý toàn diện liên quan đến tranh chấp thương mại có yếu tố nước ngoài, cụ thể:

Phạm vi công việc

  • Tư vấn xác định thẩm quyền giải quyết tranh chấp (trọng tài hoặc tòa án).
  • Hướng dẫn thời hiệu khởi kiện, quyền và nghĩa vụ của các bên.
  • Hỗ trợ soạn thảo đơn khởi kiện, văn bản, hồ sơ chứng cứ.
  • Tham gia đại diện khách hàng trong toà án, trọng tài.
  • Tư vấn và thực hiện thủ tục thi hành phán quyết hoặc bản án.

Các công việc cụ thể thực hiện

Tư vấn pháp lý ban đầu:

  • Phân tích hợp đồng, đánh giá yếu tố nước ngoài.
  • Xác định phương thức giải quyết tranh chấp phù hợp.

Chuẩn bị hồ sơ và tài liệu:

  • Soạn thảo đơn khởi kiện, thỏa thuận trọng tài, văn bản pháp lý liên quan.
  • Thu thập và tổng hợp chứng cứ, tài liệu, hợp đồng, hóa đơn, email, văn bản trao đổi.

Đại diện khách hàng:

  • Thay mặt khách hàng nộp hồ sơ, tham dự phiên họp, hòa giải, phiên tòa, trọng tài.
  • Thương lượng, đàm phán để đạt được thỏa thuận giải quyết tranh chấp.

Theo dõi và xử lý sau phán quyết:

  • Hỗ trợ thi hành phán quyết trọng tài hoặc bản án tòa án.
  • Giải quyết các vấn đề phát sinh, khiếu nại, kháng cáo (nếu có).

Tư vấn liên tục:

  • Đảm bảo khách hàng tuân thủ pháp luật quốc tế và Việt Nam trong quá trình giải quyết tranh chấp.
  • Đưa ra các giải pháp tối ưu để bảo vệ quyền lợi hợp pháp.

6. Vì sao khách hàng chọn Văn phòng Luật sư Tô Đình Huy?

Văn phòng Luật sư Tô Đình Huy là đơn vị đã có bề dày hoạt động, với đội ngũ Luật sư được đào tạo bài bản, chính quy và có chuyên môn sâu trong việc hướng dẫn khởi kiện tranh chấp thương mại có yếu tố nước ngoài.Với đội ngũ Luật sư có nhiều năm kinh nghiệm trong các hoạt động thực tiễn, cung cấp các dịch vụ pháp lý và đặc biệt là kinh nghiệm thực tế về hướng dẫn khởi kiện tranh chấp thương mại có yếu tố nước ngoài và các vấn đề liên quan, chúng tôi đã cung cấp dịch vụ pháp lý tốt nhất về hướng dẫn khởi kiện tranh chấp thương mại có yếu tố nước ngoài và mang lại sự hài lòng cho nhiều khách hàng.

Ngoài vấn đề chuyên môn, chúng tôi luôn thực hiện dịch vụ hướng dẫn khởi kiện tranh chấp thương mại có yếu tố nước ngoài với tinh thần, trách nhiệm và sự tận tâm cao nhất, xây dựng niềm tin, sự an tâm và an toàn pháp lý cho khách hàng.

Đồng thời, chúng tôi luôn ý thức tuân thủ Quy tắc đạo đức và ứng xử nghề Luật sư trong quá trình thực hiện hướng dẫn khởi kiện tranh chấp thương mại có yếu tố nước ngoài trong mối quan hệ với khách hàng, đồng nghiệp và các cơ quan Nhà nước, các cá nhận có liên quan trong quá trình thực hiện hướng dẫn khởi kiện tranh chấp thương mại có yếu tố nước ngoài

Chúng tôi cam kết và trách nhiệm bảo mật tất cả các khoản mục, điều kiện của hợp đồng/thỏa thuận nào được thiết lập, ký kết và tất cả giấy tờ, tài liệu, thông tin mà Văn phòng Luật sư có được từ hướng dẫn khởi kiện tranh chấp thương mại có yếu tố nước ngoài. Văn phòng Luật sư cam kết không công bố hay truyền đạt các vấn đề liên quan đến hợp đồng và công việc này đến Bên thứ ba nào khác mà không có sự đồng ý bằng văn bản của khách hàng, trừ trường hợp cơ quan Nhà nước yêu cầu.

7. Thông tin liên hệ của Văn phòng Luật sư Tô Đình Huy

Nếu Quý khách hàng đang gặp phải vấn đề pháp lý liên quan đến hướng dẫn khởi kiện tranh chấp thương mại có yếu tố nước ngoài, đừng ngần ngại, hãy liên hệ với chúng tôi qua Hotline 0909160684 để nhận được sự hướng dẫn khởi kiện tranh chấp thương mại có yếu tố nước ngoài và được hỗ trợ kịp thời.

Số hotline được Luật sư tiếp nhận và xử lý trên phạm vi toàn quốc.

Thời gian làm việc từ 08 giờ sáng đến 21 giờ tối trong khoảng thời gian từ Thứ 2 đến Thứ 7 trong tuần.

Ngoài phương thức hỗ trợ qua số hotline cho dịch vụ hướng dẫn khởi kiện tranh chấp thương mại có yếu tố nước ngoài, chúng tôi còn tư vấn và hỗ trợ trực tiếp và trực tuyến qua Zalo: 0978845617, và Email [info@luatsuhcm.com]

Chúng tôi hiểu rằng, vấn đề pháp lý hướng dẫn khởi kiện tranh chấp thương mại có yếu tố nước ngoài có thể ảnh hưởng lớn đến cuộc sống và công việc, thời gian, chi phí của bạn. Hãy để đội ngũ Luật sư của chúng tôi đồng hành và hỗ trợ bạn giải quyết các vấn đề pháp lý một cách hiệu quả và chuyên nghiệp nhất. Chúng tôi luôn sẵn sàng lắng nghe, thấu hiểu và đồng hành cùng Quý khách hàng trên mỗi bước đường pháp lý.

Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá

Chat Facebook
Chat Zalo
0978845617
Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây