Tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền Điều 79 Bộ luật hình sự

b. Dấu hiệu pháp lý
 
- Khách thể: tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền xâm phạm sự tồn tại của chính quyền nhân dân, chế độ kinh tế, chính trị, xã hội được Hiến pháp quy định.
- Khách quan:
Người phạm tội có một trong hai hành vi sau:
+ Hoạt động nhằm thành lập tổ chức: đề xướng chủ trương, đường lối, vạch kế hoạch hoạt động, viết cương lĩnh, điều lệ, tuyên truyền, lôi kéo người khác vào tổ chức…nhằm lật đổ chính quyền nhân dân.
+ Tham gia tổ chức các hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân. Đây là hành vi của người phạm tội gia nhập vào tổ chức khi biết rõ mục đích của tổ chức đó là nhằm lật đổ chính quyền nhân dân.
“Tổ chức” nói trong Điều này là tổ chức phản cách mạng. Có thể coi là “tổ chức” khi một nhóm người phạm tội với hình thức đồng phạm - phạm tội có tổ chức.
Tội phạm được xem là hoàn thành khi chủ thể có hành vi tổ chức hoặc tham gia các hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân, không cần xảy ra hậu quả gì. Tuy nhiên, nếu những hậu quả cụ thể xảy ra hoặc có thêm hành vi khác mà cấu thành những tội phạm cụ thể thì người phạm tội phải bị truy cứu thêm các tội phạm tương ứng đó. Ví dụ, Phan Hồng Gấm và Phí Thanh Sơn là những phần tử xấu đã lôi kéo một số tên sĩ quan chế độ cũ tham gia thành lập tổ chức “Phong trào thống nhất và xây dựng chủ nghĩa quốc gia”. Gấm, Sơn và đồng bọn đã biên soạn tài liệu, dự tính tổ chức các cuộc hội thảo ở một số tỉnh, thành phố phía Nam có mời đại diện nhiều nước nhằm hợp hoá tổ chức của chúng. Trong tài liệu biên soạn, chúng tập trung đấu tranh cho chế độ đa đảng ở Việt Nam và sau đó lật đổ chính quyền. Chúng đã cử người ra nước ngoài móc nối với CIA. CIA đã cung cấp vũ khí, tiền bạc cho tổ chức của chúng hoạt động. Như vậy, trong vụ án này, bên cạnh tội hoạt động nhằm lật đổ chính quyền, bọn chúng còn phạm tội phản bội Tổ quốc (Điều 78) vì bên cạnh thành lập tổ chức nhằm chống chính quyền nhân dân, chúng còn móc nối với CIA và đã nhận sự hỗ trợ của CIA.
- Chủ quan: là lỗi cố ý (trực hoặc gián tiếp). Tội phạm này bắt buộc phải có dấu hiệu mục đích là nhằm “lật đổ chính quyền nhân dân”.
- Chủ thể: bất kỳ người nào có năng lực trách nhiệm hình sự theo luật định.
 
c. Hình phạt chia làm 2 khung:
 - Khung 1(cơ bản): hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân thuộc một trong các

trường hợp sau, người phạm tội có thể bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm, tù chung thân hoặc
tử hình:
Người tổ chức;
Người xúi giục;
Người hoạt động đắc lực: là người tích cực tham gia thực hiện kế hoạch, các hoạt động cụ thể mà tổ chức đề ra để lật đổ chính quyền nhân dân.
Gây hậu quả nghiêm trọng: là gây ra những thiệt hại cho sự tồn tại của chính quyền nhân dân (khiến nhân dân lo lắng, hoảng sợ, ảnh hưởng xấu đến an ninh, chính trị, hoạt động bình thường của cơ quan Nhà nước…).
- Khung 2 (giảm nhẹ): hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân với vai trò khác (không thuộc các trường hợp tại khoản 1 Điều này), người phạm tội có thể bị phạt tù từ 5 năm đến 15 năm.