Thẩm quyền giải quyết vụ án dân sự của Tòa án

Thứ ba - 07/01/2025 22:12
Thẩm quyền của Tòa án là vấn đề quan trọng trong tố tụng dân sự, xác định rõ Tòa án nào có quyền xem xét và giải quyết một vụ án cụ thể. Việc xác định đúng thẩm quyền sẽ đảm bảo vụ án được giải quyết một cách công bằng, nhanh chóng và hiệu quả.
Thẩm quyền giải quyết vụ án dân sự của Tòa án
Thẩm quyền giải quyết vụ án dân sự của Tòa án
Mục lục

1. Thẩm quyền của Tòa án theo vụ việc

Khái niệm dân sự hiểu theo nghĩa rộng là bao gồm dân sự (hiểu theo nghĩa hẹp), kinh doanh, thương mại, sở hữu trí tuệ, lao động… Khi phát sinh tranh chấp liên quan đến từng lĩnh vực thì làm cách nào để xác định lĩnh vực đó, tranh chấp đó thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án? Căn cứ theo Mục 1 Bộ luật tố tụng dân sự 2015 đã đưa ra các trường hợp tranh chấp thuộc các lĩnh vực cụ thể như:
  • Những tranh chấp về dân sự thuộc thẩm quyền giải của Tòa án (tại Điều 26 BLTTDS 2015);
  • Những tranh chấp về hôn nhân và gia đình thuộc thẩm quyền giải quyết của Toà án (Điều 29 BLTTDS 2015);
  • Những tranh chấp về kinh doanh, thương mại thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án (Điều 30 BLTTDS 2015);
  • Những tranh chấp về lao động thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án (Điều 32 BLTTDS 2015).
Theo đó, pháp luật quy định rõ các tranh chấp thuộc lĩnh vực nào thì thuộc thẩm quyền của Tòa án khá cụ thể và khi xem xét thấy vụ án phát sinh thuộc một trong những trường hợp như quy định thì các chủ thể có thể nộp đơn khởi kiện yêu cầu Tòa án giải quyết.

2. Thẩm quyền của Tòa án theo cấp

Sau khi xét vụ việc thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án, bước tiếp theo xác định vụ án thuộc thẩm quyền của Tòa án cấp huyện hay cấp tỉnh để chủ thể nộp đơn có thể nộp đúng quy định. Cụ thể như sau:
​​- Toà án nhân dân cấp huyện: có thẩm quyền giải quyết theo thủ tục sơ thẩm những tranh chấp nêu tại Điều 35 BLTTDS, trừ trường hợp những tranh chấp mà có đương sự hoặc tài sản ở nước ngoài hoặc cần phải ủy thác tư pháp cho cơ quan đại diện nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam ở nước ngoài, cho Toà án nước ngoài.
- Tòa án nhân dân cấp tỉnh: có thẩm quyền giải quyết những tranh chấp dân sự nêu tại Điều 35 BLTTDS mà có đương sự hoặc tài sản ở nước ngoài hoặc cần phải ủy thác tư pháp cho cơ quan đại diện nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam ở nước ngoài, cho Toà án nước ngoài. Hoặc những vụ án thuộc thẩm quyền của Tòa án cấp huyện mà Tòa án cấp tỉnh lấy lên để giải quyết.

3. Thẩm quyền của Tòa án theo lãnh thổ

Sau khi xác định cấp Tòa án có thẩm quyền đối với vụ án thì bước tiếp theo cần thực hiện là xác định Tòa án theo lãnh thổ (ví dụ: Tòa án nhân dân quận 1, Tòa án nhân dân quận 2…). Thẩm quyền giải quyết được xác định như sau:
  • Tòa án nơi bị đơn cư trú, làm việc, nếu bị đơn là cá nhân hoặc nơi bị đơn có trụ sở, nếu bị đơn là cơ quan, tổ chức có thẩm quyền giải quyết theo thủ tục sơ thẩm những tranh chấp về dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động quy định tại các Điều 26, 28, 30 và 32 của Bộ luật tố tụng dân sự 2015;
  • Các đương sự có quyền tự thỏa thuận với nhau bằng văn bản yêu cầu Tòa án nơi cư trú, làm việc của nguyên đơn, nếu nguyên đơn là cá nhân hoặc nơi có trụ sở của nguyên đơn, nếu nguyên đơn là cơ quan, tổ chức giải quyết những tranh chấp về dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động quy định tại các điều 26, 28, 30 và 32 của Bộ luật tố tụng dân sự 2015;
  • Đối tượng tranh chấp là bất động sản thì chỉ Tòa án nơi có bất động sản có thẩm quyền giải quyết.
Dựa theo quy định trên, có một lưu ý khi xác định thẩm quyền Tòa án theo lãnh thổ là ưu tiên xác định xem đối tượng tranh chấp có phải là bất động sản hay không, nếu thuộc thì Tòa án nơi có bất động sản có thẩm quyền giải quyết mà không cần xem xét các yếu tố khác như nơi cư trú của nguyên đơn, bị đơn.


Chuyên đề trên đây là chia sẻ của chúng tôi về vấn đề “Thẩm quyền giải quyết vụ án dân sự của Tòa án” nhằm hỗ trợ người đọc có thêm kiến thức về pháp luật, không nhằm mục đích thương mại. Các thông tin trong chuyên đề Thẩm quyền giải quyết vụ án dân sự của Tòa án chỉ là quan điểm cá nhân người viết, người đọc chỉ tham khảo. Chúng tôi đề nghị Quý Khách hàng nên tham khảo ý kiến chuyên môn từ Luật sư của chúng tôi đối với các vấn đề cụ thể. Các yêu cầu giải đáp thắc mắc hãy liên hệ trực tiếp với Văn phòng của chúng tôi theo địa chỉ phía trên hoặc liên hệ qua Hotline: 0978845617, Email: info@luatsuhcm.com

Tác giả: LS Tô Đình Huy

Tổng số điểm của bài viết là: 0 trong 0 đánh giá

Chat Facebook
Chat Zalo
0978845617
Bạn đã không sử dụng Site, Bấm vào đây để duy trì trạng thái đăng nhập. Thời gian chờ: 60 giây