Hành vi “đầu hàng” thể hiện ở hành vi tự bỏ vũ khí để cho kẻ địch bắt làm tù binh hoặc bỏ chạy sang hàng ngũ địch trong khi chiến đấu (không thuộc trường hợp quy định tại Điều 78 - tội phản bội tổ quốc, Điều 91 - tội trốn đi nước ngoài hoặc trốn ở lại nước ngoài nhằm chống chính quyền nhân dân). Hành vi đầu hàng địch có thể thực hiện bằng hành động (bỏ vũ khí để địch bắt, tự chạy sang hàng ngũ địch…) hoặc không hành động (không tiêu diệt địch, giả vờ bị thương để địch bắt làm tù binh…). “Trong chiến đấu” ở đây là từ thời điểm đơn vị triển khai chiến đấu đến khi kết thúc giao chiến với quân địch, củng cố trận địa, giải quyết hậu quả. Tội phạm hoàn thành kể từ thời điểm người phạm tội đã ở trong hàng ngũ địch (bất kể là bị bắt hay tự chạy sang).
- Chủ quan: là lỗi cố ý trực tiếp. Người phạm tội nhận thức hành vi của mình là nguy hiểm cho xã hội, thấy được hậu quả và mong muốn hậu quả là được ở trong hàng ngũ địch để làm việc cho địch. Động cơ, mục đích thường là hèn nhát, tham sanh quý tử, nhưng không có mục đích chống chính quyền nhân dân.
Trường hợp quân nhân đang trong trận chiến ác liệt, không còn cách nào khác (hết đạn, hết lương thực, đến đường cùn…) là phải “giả” đầu hàng để bảo toàn lực lượng nhưng sau đó đã tìm cách thoát khỏi hàng ngũ địch để trở về với đồng đội, tiếp tục chiến đấu thì không bị xem là phạm tội này vì dấu hiệu chủ quan không thỏa mãn.
- Chủ thể: là quân nhân (nói ở phần đầu).
b. Hình phạt:
- Khung 1: người đầu hàng địch, thì bị phạt tù từ năm năm đến mười lăm năm.
- Khung 2: phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ mười hai năm đến hai mươi năm:
+ Là chỉ huy hoặc sĩ quan.
+Giao nộp cho địch vũ khí, phương tiện kỹ thuật quân sự hoặc tài liệu quan trọng.
Tài liệu quan trọng được hiểu là tài liệu bí mật công tác quân sự hoặc tuy không phải là tài liệu bí mật công tác quân sự nhưng ảnh hưởng lớn đến việc đảm bảo hoàn thành nhiệm vụ của đơn vị. Ví dụ: tài liệu về tổ chức, biên chế, trang bị, kế hoạch công tác của đơn vị, các tài liệu đảm bảo cho hoạt động của đơn vị v.v…
+ Lôi kéo người khác phạm tội.
+ Gây hậu quả nghiêm trọng hoặc rất nghiêm trọng.
- Khung 3: phạm tội gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng thì bị phạt tù hai mươi năm, tù chung thân hoặc tử hình.
Chúng tôi trên mạng xã hội