1. Các trường hợp người dân có quyền khiếu nại
Trong quá trình thực hiện thu hồi đất để phục vụ các dự án phát triển kinh tế - xã hội, người dân có thể gặp phải những bất cập liên quan đến quyết định giải tỏa đất đai. Để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình, người dân cần hiểu rõ các trường hợp khiếu nại theo quy định của pháp luật đất đai. Việc nắm rõ các quyền khiếu nại này giúp người dân chủ động trong việc bảo vệ quyền lợi, đồng thời có căn cứ pháp lý rõ ràng để yêu cầu cơ quan có thẩm quyền xem xét, giải quyết các vướng mắc phát sinh trong quá trình giải tỏa đất đai. Dưới đây là một số trường hợp cụ thể mà người dân có quyền khiếu nại khi bị giải tỏa đất:
- Mức đền bù, hỗ trợ, tái định cư không phù hợp, thấp hơn giá trị thực tế của đất và tài sản gắn liền với đất.
- Quyết định thu hồi đất trái pháp luật hoặc không đúng thẩm quyền.
- Các quyết định liên quan đến xác nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất không đúng hoặc không giải quyết.
- Không đồng ý về diện tích đất bị thu hồi
- Không đồng ý về thời điểm, phương thức giải tỏa
- Khi gặp các vướng mắc về thủ tục, hồ sơ, giấy tờ liên quan đến giải tỏa đất
Khiếu nại là quyền của công dân, khi nhận thấy các quyết định hành chính, hành vi của chủ thể có thẩm quyền trong cơ quan nhà nước thực hiện không phù hợp, ảnh hưởng đến quyền và lợi ích của công dân thì người dân có quyền thực hiện khiếu nại trong khoảng thời gian theo quy định pháp luật.
2. Thời hiệu khiếu nại quyết định bồi thường giải tỏa đất
Điều đáng lưu ý khi thực hiện khiếu nại, khởi kiện quyết định hành chính cần phải xem xét liệu có còn nằm trong thời hiệu khiếu nại hay khởi kiện đó hay không? Căn cứ theo Điều 330 Luật tố tụng hành chính 2015 quy định:
“Thời hiệu khiếu nại là 10 ngày kể từ ngày người khiếu nại nhận được hoặc biết được quyết định, hành vi tố tụng mà người đó cho rằng có vi phạm pháp luật.
Trường hợp có sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan mà người khiếu nại không thực hiện được quyền khiếu nại theo đúng thời hạn quy định tại Điều này thì thời gian có sự kiện bất khả kháng hoặc trở ngại khách quan đó không tính vào thời hiệu khiếu nại.”
Như vậy, thời hiệu khiếu nại quyết định bồi thường đất bị thu hồi là 10 ngày kể từ khi người khiếu nại nhận được quyết định bồi thường đất giải tỏa.
Ngoài ra, thời hiệu khởi kiện quyết định hành chính cũng được quy định cụ thể mà người dân có đất bị thu hồi cần lưu ý để tránh ảnh hưởng đến quyền lợi của mình. Theo đó, căn cứ theo quy định Luật tố tụng hành chính 2015:
- Thời hiệu khởi kiện quyết định thu hồi đất, quyết định bồi thường là 1 năm kể từ ngày nhân được hoặc biết được quyết định đó.
- Đối với trường hợp khởi kiện quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu hoặc khiếu nại lần hai thì thời hiệu khởi kiện cũng là 1 năm kể từ ngày nhận được hoặc biết được quyết định giải quyết khiếu nại đó.
- Trường hợp hết thời hạn giải quyết khiếu nại theo quy định của pháp luật mà cơ quan nhà nước, người có thẩm quyền không giải quyết và không có văn bản trả lời cho người khiếu nại thì thời hiệu khởi kiện cũng là 1 năm kể từ ngày hết thời hạn giải quyết khiếu nại theo quy định.
Thời hiệu khiếu nại, thời hiệu khởi kiện là điểm đáng lưu ý khi thực hiện khiếu nại, khởi kiện quyết định thu hồi, quyết định bồi thường, hỗ trợ tái định cư đối với chủ thể có đất bị thu hồi.
3. Quy trình khiếu nại bồi thường giải tỏa
Việc thực hiện khiếu nại bồi thường giải tỏa đất cần phải trải qua các quy trình bao gồm các bước cơ bản sau:
Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ khiếu nại
Hồ sơ bao gồm:
- Đơn khiếu nại theo mẫu
- Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất,
- Giấy tờ liên quan đến quá trình sử dụng đất,
- Phương án đền bù đất đai của chính quyền địa phương,
- Quyết định thu hồi đất để thực hiện bồi thường giải phóng mặt bằng,
- Quyết định phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng,
- Thông báo di dời, giải tỏa,
- Thông báo thực hiện cưỡng chế,
- Quyết định về giá đất cụ thể,
- Hình ảnh, sơ đồ, video chứng minh sự sai phạm…
Bước 2: Thực hiện khiếu nại lần đầu
Người có quyền khiếu nại thực hiện nộp hồ sơ khiếu nại hoặc trực tiếp khiếu nại đến cơ quan có thẩm quyền giải quyết:
- Chủ tịch UBND cấp tỉnh đối với các quyết định thu hồi đất của UBND cấp tỉnh;
- Chủ tịch UBND cấp huyện đối với các quyết định thu hồi đất của UBND cấp huyện.
- Trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận được khiếu nại thuộc thẩm quyền mà không thuộc một trong các trường hợp được quy định tại Điều 11 của Luật Khiếu nại 2011, người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần đầu phải thụ lý giải quyết; thông báo bằng văn bản cho người khiếu nại, cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền chuyển khiếu nại đến và cơ quan thanh tra nhà nước cùng cấp biết, trường hợp không thụ lý giải quyết thì phải nêu rõ lý do.
Thời hạn giải quyết khiếu nại lần đầu: không quá 30 ngày, kể từ ngày thụ lý; đối với vụ việc phức tạp thì không quá 45 ngày, kể từ ngày thụ lý.
Bước 3: Xác minh nội dung khiếu nại lần đầu
Cơ quan có thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần đầu có trách nhiệm sau đây:
- Kiểm tra lại quyết định hành chính, hành vi hành chính của mình, của người có trách nhiệm do mình quản lý trực tiếp, nếu khiếu nại đúng thì ra quyết định giải quyết khiếu nại ngay;
- Trường hợp chưa có cơ sở kết luận nội dung khiếu nại thì tự mình tiến hành xác minh, kết luận nội dung khiếu nại hoặc giao cơ quan thanh tra nhà nước cùng cấp hoặc cơ quan, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm (sau đây gọi chung là người có trách nhiệm xác minh) xác minh nội dung khiếu nại, kiến nghị giải quyết khiếu nại.
Bước 4: Tổ chức đối thoại
Nếu yêu cầu của người khiếu nại và kết quả xác minh nội dung khiếu nại còn khác nhau thì người giải quyết khiếu nại tổ chức đối thoại với người khiếu nại, người bị khiếu nại, người có quyền và nghĩa vụ liên quan, cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan để làm rõ nội dung khiếu nại, yêu cầu của người khiếu nại và hướng giải quyết khiếu nại; việc đối thoại phải tiến hành công khai, dân chủ.
Bước 5: Giải quyết khiếu nại lần đầu
Người giải quyết khiếu nại ra quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu
Bước 6: Thực hiện khiếu nại lần hai (nếu có)
Trong thời hạn 30 ngày, kể từ ngày hết thời hạn giải quyết khiếu nại quy định mà khiếu nại lần đầu không được giải quyết hoặc kể từ ngày nhận được quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu mà người khiếu nại không đồng ý thì có quyền khiếu nại đến người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần hai; đối với vùng sâu, vùng xa đi lại khó khăn thì thời hạn có thể kéo dài hơn nhưng không quá 45 ngày.
Trường hợp khiếu nại lần hai thì người khiếu nại phải gửi đơn kèm theo quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu, các tài liệu có liên quan cho người có thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần hai. Thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần hai thuộc về cơ quan cấp trên, lãnh đạo cấp trên trực tiếp của cơ quan, cá nhân có thẩm quyền giải quyết khiếu nại lần đầu.
Bộ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường đối với quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu của Chủ tịch UBND cấp tỉnh.
Chủ tịch UBND cấp tỉnh đối với quyết định giải quyết khiếu nại lần đầu của Chủ tịch UBND cấp huyện.
Quy trình giải quyết khiếu nại lần hai tương tự lần một
>>> Tham khảo bài viết: "Luật sư hướng dẫn soạn thảo đơn khiếu nại bồi thường giải tỏa"
Chuyên đề trên đây là chia sẻ của chúng tôi về vấn đề “Khiếu nại bồi thường đất giải tỏa theo đúng pháp luật” nhằm hỗ trợ người đọc có thêm kiến thức về pháp luật, không nhằm mục đích thương mại. Các thông tin trong chuyên đề chỉ là quan điểm cá nhân người viết, người đọc chỉ tham khảo. Chúng tôi đề nghị Quý Khách hàng nên tham khảo ý kiến chuyên môn từ Luật sư của chúng tôi đối với các vấn đề cụ thể. Các yêu cầu giải đáp thắc mắc hãy liên hệ trực tiếp với Văn phòng của chúng tôi qua Hotline: 0978845617, Email: info@luatsuhcm.com.
Chúng tôi trên mạng xã hội