Tội trốn đi nước ngoài hoặc trốn ở lại nước ngoài nhằm chống chính quyền nhân dân (Điều 91 Bộ luật hình sự)

b. Dấu hiệu pháp lý
 
- Khách thể: tội phạm này xâm phạm an ninh đối nội và đối ngoại của nước CHXHCNVN.
- Khách quan:
Người phạm tội có hành vi rời khỏi Việt nam một cách bất hợp pháp hoặc rời khỏi Việt nam một cách hợp pháp nhưng ở lại nước ngoài một cách bất hợp pháp. Tội phạm được xem là hoàn thành kể từ khi chủ thể có hành vi trốn đi nước ngoài bất hợp pháp (dù chưa vượt ra khỏi biên giới) hoặc trốn ở lại nước ngoài khi hết hạn ở nước ngoài.
Ngoài ra, những người tổ chức, cưỡng ép, hoặc xúi giục người khác trốn đi nước ngoài hoặc trốn ở lại nước ngoài nhằm chống chính quyền nhân dân cũng bị xem là phạm tội này. Hành vi “tổ chức”, “cưỡng ép”, hoặc “xúi giục” người khác trốn đi nước ngoài hoặc trốn ở lại nước ngoài cấu thành tội phạm kể từ khi được người khác nhận lời, bất kể việc “trốn đi nước ngoài hoặc trốn ở lại nước ngoài” của người nhận lời có thành công hay không.
- Chủ quan: là lỗi cố ý trực tiếp. Mục đích chống chính quyền nhân dân là dấu hiệu bắt buộc đối với tội phạm này.
- Chủ thể: chỉ có thể là công dân Việt nam có năng lực trách nhiệm hình sự. Nếu là người nước ngoài thì chỉ có thể là đồng phạm.
 
c. Hình phạt chia làm 3 khung:
 
- Khung 1 (cơ bản): phạm tội trốn đi nước ngoài hoặc trốn ở lại nước ngoài nhằm chống chính quyền nhân dân, người phạm tội có thể bị phạt tù từ 3 năm đến 12 năm.
- Khung 2 (cơ bản): phạm tội trốn đi nước ngoài hoặc trốn ở lại nước ngoài nhằm chống chính quyền nhân dân với vai trò người tổ chức, cưỡng ép, hoặc xúi giục, người phạm tội có thể bị phạt tù từ 5 năm đến 15 năm.
- Khung 3 (tăng nặng): phạm tội trốn đi nước ngoài hoặc trốn ở lại nước ngoài nhằm chống chính quyền nhân dân thuộc trường hợp đặc biệt nghiêm trọng, người phạm tội có thể bị phạt tù từ 12 năm đến 20 năm, hoặc tù chung thân.