b. Dấu hiệu pháp lý
- Khách thể: tội phạm này xâm phạm đến các quy định của Nhà nước về bảo vệ môi
trường bởi vì các công nghệ, máy móc, thiết bị, phế thải hoặc các chất không đảm bảo tiêu
chuẩn bảo vệ môi trường sau khi được nhập về, sử dụng sẽ gây ra hậu quả về môi trường.
Đối tượng tác động của tội phạm này là công nghệ, máy móc, thiết bị, các chế phẩm sinh
học, chế phẩm hoá học khác, các chất độc hại, chất phóng xạ hoặc phế thải từ nước ngoài
vào Việt Nam.
- Khách quan:
Người phạm tội có một trong hai hành vi sau:
+ Nhập khẩu công nghệ, máy móc, thiết bị, các phế phẩm sinh học, chế phẩm hoá học khác, các chất độc hại, chất phóng xạ hoặc phế thải không đảm bảo tiêu chuẩn bảo vệ môi trường. Hành vi nhập khẩu có thể thực hiện một cách trực tiếp hoặc thông qua nhập khẩu uỷ thác. Nếu người được uỷ thác biết được công nghệ, máy móc, thiết bị, các phế phẩm sinh học, chế phẩm hoá học khác, các chất độc hại, chất phóng xạ hoặc phế thải là không đảm bảo tiêu chuẩn bảo vệ môi trường mà vẫn nhập theo sự uỷ thác thì bị truy cứu trách nhiệm hình sự với vai trò đồng phạm (thực hành).
+ Cho phép nhập khẩu công nghệ, máy móc, thiết bị, các phế phẩm sinh học, chế phẩm hoá học khác, các chất độc hại, chất phóng xạ hoặc phế thải không đảm bảo tiêu chuẩn bảo vệ môi trường. Hành vi “cho phép nhập khẩu” có thể là chủ ý của người có thẩm quyền hay theo đề xuất của cấp dưới và phê duyệt quyết định cho phép nhập khẩu.
Dấu hiệu “không đảm bảo tiêu chuẩn môi trường” được xác định trong một số văn bản như: Thông tư liên bộ số 2880/KCM-TM (19/12/1996) của Bộ Khoa học, Công nghệ và Môi trường và Bộ Thương mại quy định tạm thời đối với việc nhập khẩu phế liệu; Quyết định số 2019/1997/QĐ-BKHCNMT (1/12/1997) của Bộ trưởng của Bộ Khoa học, Công nghệ và Môi trường quy định những yêu cầu chung về kỹ thuật đối với việc nhập khẩu các thiết bị đã qua sử dụng…v.v…
Tội phạm hoàn thành khi hành vi đã bị xử phạt hành chính mà còn vi phạm gây hậu quả nghiêm trọng.
- Chủ quan: là lỗi cố ý (trực hoặc gián tiếp). Động cơ, mục đích phạm tội không là dấu hiệu bắt buộc của tội phạm này.
- Chủ thể: bất kỳ ai có năng lực trách nhiệm hình sự theo luật. Tuy nhiên đối với hành vi “cho phép nhập”… chỉ có thể là người có chức vụ, quyền hạn (chủ thể đặc biệt) trong việc quản lý xuất nhập khẩu (phê duyệt, chấp nhận, cho phép nhập khẩu).
c. Hình phạt: tương tự các Điều 182, 183, 184.
Tội phạm gây hậu quả nghiêm trọng, rất nghiêm trọng hoặc hậu quả đặc biệt nghiêm trọng có thể tham khảo theo Thông tư liên tịch số 02/2001/TTLT-TANDTC-VKSNDTC-
BCA-BTP (25/12/2001).
Chúng tôi trên mạng xã hội