b. Dấu hiệu pháp lý
- Khách thể: tội phạm này xâm phạm hoạt động đúng đắn của các cơ quan Nhà nước, gây thiệt hại cho lợi ích Nhà nước, xã hội, quyền và lợi ích hợp pháp của công dân.
- Khách quan:
Người phạm tội có hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn khi thi hành công vụ làm trái công vụ và hành vi làm trái công vụ đã gây thiệt hại cho lợi ích Nhà nước, xã hội, hay quyền và lợi ích hợp pháp của công dân. Hành vi này có thể thực hiện bằng hành động hay không hành động (khi công vụ yêu cầu làm mà không làm). Đây là một quy định mang tính bao quát các hành vi phạm tội liên quan đến chức vụ. Nếu các hành vi phạm tội với các đặc điểm cụ thể thì cấu thành các tội phạm cụ thể (tham ô, nhận hối lộ, lợi dụng chức vụ, quyền hạn gây ảnh hưởng đối với người khác để trục lợi…).
Tội phạm hoàn thành khi chủ thể có hành vi làm trái công vụ gây thiệt hại (điều luật không nói gây thiệt hại thế nào, mức độ bao nhiêu).
- Chủ quan: là lỗi cố ý trực tiếp. Mục đích vụ lợi hay động cơ cá nhân là dấu hiệu bắt buộc của tội phạm này. Trong thực tiễn, việc xác định động cơ vụ lợi của người phạm tội thường không khó, nhưng việc xác định “động cơ cá nhân khác” là một việc làm không dễ. Chẳng hạn, người phạm tội thực hiện hành vi lợi dụng chức vụ, quyền hạn làm trái công vụ vì nể nang, danh vọng, để tiến cao địa vị xã hội…thì rất khó chứng minh.
- Chủ thể: là chủ thể đặc biệt - người có chức vụ, quyền hạn.
c. Hình phạt chia làm 3 khung:
- Khung 1: lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ không có các tình tiết định khung tăng nặng, người phạm tội có thể bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc bị phạt tù từ 1 năm đến 5 năm.
- Khung 2: lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ thuộc một trong các trường hợp sau, người phạm tội có thể bị phạt tù từ 5 năm đến 10 năm:
+ Có tổ chức.
+ Phạm tội nhiều lần.
+ Gây hậu quả nghiêm trọng.
- Khung 3: lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ gây hậu quả rất
nghiêm trọng hoặc đặc biệt nghiêm trọng, người phạm tội có thể bị phạt tù từ 10 năm đến 15
năm.
Ngoài ra, người phạm tội còn có thể bị cấm đảm nhiệm chức vụ nhất định từ 1 năm đến 5 năm, có thể bị phạt tiền từ 3 triệu đồng đến 30 triệu đồng.
Chúng tôi trên mạng xã hội