Tội tổ chức tảo hôn, tội tảo hôn (Điều 148 Bộ luật hình sự)

b. Dấu hiệu pháp lý
 
- Khách thể: tội phạm này xâm phạm quan hệ hôn nhân tự nguyện, tiến bộ - nguyên tắc cơ bản của Luật hôn nhân và gia đình là hôn nhân tiến bộ.
- Khách quan:
Người phạm tội có một trong các hành vi sau:
+ Tổ chức việc kết hôn cho những người chưa đến tuổi kết hôn. Tuổi kết hôn được quy định trong của Luật hôn nhân và gia đình Việt Nam là nam từ đủ 20 tuổi, nữ từ đủ 18 tuổi.
Tổ chức tảo hôn thường được tiến hành không có sự cho phép của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.
+ Cố ý duy trì quan hệ vợ chồng trái pháp luật với người chưa đến tuổi kết hôn mặc dù đã có quyết định của Toà án chấm dứt quan hệ đó. Hành vi cố ý duy trì quan hệ vợ chồng trái pháp luật với người chưa đến tuổi kết hôn nhưng chưa có quyết định của Toà án buộc chấm dứt quan hệ đó thì không thuộc hành vi khách quan của tội phạm này.
Tội phạm hoàn thành khi người phạm tội có một trong các hành vi vừa nêu dù đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm.
- Chủ quan: là lỗi cố ý trực hoặc gián tiếp.
+ Người tảo hôn biết rõ hoặc có căn cứ để biết rõ người mà mình kết hôn là chưa đủ tuổi kết hôn theo quy định. Nếu người tảo hôn thực sự không biết việc đó hoặc bị nhầm lẫn về độ tuổi, thì không bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội này.
+ Người tổ chức tảo hôn biết rõ hoặc có căn cứ để biết rõ là cả hai người hoặc một trong hai người mà mình tổ chức lễ cưới là chưa đủ tuổi kết hôn theo quy định. Trong trường hợp, người tổ chức thực sự không biết việc đó hoặc bị nhầm lẫn về độ tuổi, thì không bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội này.
- Chủ thể:
+ Thông thường, chủ thể của tội tổ chức tảo hôn là bất kỳ người nào có năng lực trách nhiệm hình sự, nhưng thông thường là: ông, bà, cha, mẹ, anh, chị hoặc người thân thích của bên nam, bên nữ.
+ Chủ thể của tội tảo hôn là bất kỳ người nào có năng lực trách nhiệm hình sự đã đủ tuổi kết hôn theo quy định của pháp luật hôn nhân và gia đình.
 Tất cả các chủ thể này đều phải đạt từ 16 tuổi trở lên vì đây là tội phạm ít nghiêm trọng.